Federal yetkililer, aralık ayında eyaletlere göndermeyi planladıkları koronavirüs aşısı miktarını azalttı
ABD’de Başkan Donald Trump’ın zamanında övgüyle bahsettiği Işık Hızı Ötesi Operasyonu (OWS) adlı aşı geliştirme programı şimdilerde aksaklıklarla gündeme geliyor.
Washington Post’un haberine göre, aralık ayında yönetimin ülkeye 300 milyon koronavirüs (Kovid-19) aşısı getirme vaadine rağmen şirketlerin siparişin ancak yüzde 10’unu gönderebileceği tahmin ediliyor.
Federal yetkililer, arzdaki kısıtlamalar nedeniyle aralık ayında eyaletlere göndermeyi planladıkları koronavirüs aşısı miktarını azaltırken, bu durum yerel yetkilileri aşılama planlarını gözden geçirmeye itiyor ve 2020 sonundan önce büyük stoklamalara dair verilen erken sözlerin ne kadar yetersiz kaldığını işaret ediyor.
Trump yönetiminin başlangıçta vadettiği gibi acil kullanım onayından sonra ve 2020’nin bitiminden hemen önce 300 milyon kadar dozun teslim edilmesi öngörülmüşken, mevcut planlarsa bunun yaklaşık 10’da birinin, yani 35-40 milyon dozun kullanılabilir halde olacağını gösteriyor.
Amerikan gazetesi, Pfizer/BioNTech ve Moderna aşılarının bu ay ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) onay almanın eşiğine geldiğini belirtiyor. Onayın, pandemiye karşı bir savunma geliştirmek ve üretime geçmek için benzeri görülmemiş bir ivme kazandırması beklenirken bu süreç OWS programı kapsamında 6 şirkete toplam 9,3 milyar dolarlık sipariş emri vermeyi içeriyor.
Ancak tedarik dağıtımı için planlama hızlandıkça yönetimin beklentileri daha da düşürmeye başladığı konuşuluyor. Yönetim, tedariklerin tükenmediğinden ve bazı kişilere yalnızca kısmen aşı yaptırıldığından emin olmak için, eyaletlerin ikinci aşı için yeterli tedarike sahip olmasını sağlamak adına teslimatları kademelendireceğini belirtiyor.
Öngörülenden daha düşük miktarlara çekilen tahsisler, kitlesel aşılama kampanyasının ilk aşamalarında karşılaşacakları aşı kıtlığı düzeyini kavramaya başlayan eyaletlerde yaygın bir kafa karışıklığına ve endişeye neden oluyor.
Pfizer’den ilk etapta 35 bin doz aşı bekleyen Oregon eyaletinden üst düzey sağlık danışmanı Joe Sullivan, “Yedi kardeşli bir aileden geliyorum. Bizde en iyi çözüm her şeyi 7’ye bölmekti. Ancak bu meselede bizim böyle bir imkanımızın olmayacağını biliyoruz” diyor.
Beklediği 36 bin doz yerine 12 bin 675 doz alması öngörülen Maine’nin Valisi Janet Mills ise “Bu Maine için gerekenden çok daha az ve orantılı olarak bakıldığında diğer eyaletler için de öyle” ifadesini kullanıyor.
Vadedilenlerle aşağıya çekilmiş haldeki son rakamlar arasındaki boşluk, Trump’ın kampanya ekibinin verdiği sözler, bazı ilaç firmalarından gelen iyimser tahminler ve üretim gerçekleri arasındaki kopukluğu da işaret ediyor.
Habere göre Pfizer ve Moderna’dan gelecek aşı dozlarının ocak-şubat döneminde artmasının beklendiği ancak bu yükselişin bile mayıs ayında Beyaz Saray bahçesinde yaptığı açıklamada aralık sonuna kadar “yüz milyonlarca doz aşının hazır olacağından” emin konuşan OWS Başkanı Moncef Slaoui’nin ve Başkan Trump’ın ortaya attığı kaba tahminleri karşılamayacağı vurgulanıyor.
Kampanyası sırasında “aşı çalışması başarılarını” propaganda malzemesine dönüştüren Trump, 3 Kasım’daki başkanlık seçimlerini Demokrat Joe Biden karşısında kaybetmesinden sonra aşılarla ilgili duyuruların yapılmasına tepki göstermişti.
Trump, “Pfizer ve diğerleri aşı için bekledi. Ben başkan olmasaydım 4 yıl daha bu şirketler aşı geliştiremezdi. Pfizer ve diğerleri aşı çalışmalarının sonucu için bekledi, bekledi, bekledi ve seçimlerden birkaç gün sonra açıklama yaptı” demişti.
Başkan Trump ağustos ayında yaptığı bir paylaşımda da FDA içinde kök salmış “derin devletin” koronavirüs aşısını seçim sonrasına kadar geciktirdiğini öne sürmüştü.
