Ukrayna’nın doğusundaki Luhanks’ta bulunan Rusya destekli ayrılıkçı gruplar, Ukrayna ordusunun cuma sabahı iki havan topu saldırısıyla kendilerini hedef aldığını savundu.
Rus Interfax haber ajansına konuşan ayrılıkçılar ve Ukrayna ordusu arasında 2014’ten bu yana süren gerilim, son dönemde Rusya ve Ukrayna arasında karşılıklı suçlamalarla tırmanmıştı. ABD başta olmak üzere Batı ülkeleri, Rusya’yı Ukrayna’yı işgal etmek için “sahte bilgiler yaymaya hazırlanmakla” suçluyordu.
Haberin ardından Ukrayna ordusu da bir açıklama yayımlayarak son 24 saatte Rusya yanlısı ayrılıkçılar tarafından 60 kez ateşkes ihlâli yapıldığını ve bir Ukrayna askerinin yaralandığını duyurdu.
Kiev ve ayrılıkçı gruplar arasında Perşembe günü de karşılıklı havan topu saldırıları düzenlendiğine dair suçlamalar yapılmış; Kremlin “tırmanan gerilimden derin endişe duyduğunu” açıklamıştı.
Biden, Avrupalı liderlerle görüşecek
ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna krizinin çözümü için diplomasi trafiğine devam ediyor. Cuma günü Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Polonya, Romanya, İngiltere liderleri ve NATO Genel Sekreteri ile Avrupa Birliği’nden üst düzey isimlerle telefon görüşmesi yapacak. Biden’ın görüşme yapacağı açıklanan liderler arasında, arabuluculuk rolü oynayabileceğini açıklayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yok.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da, mevkidaşlarıyla Münih Güvenlik Konferansı’nda bir araya gelecek. Blinken, gelecek hafta Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la da bir araya gelecek.
Rusya, ABD Moskova Büyükelçi Yardımcısını sınır dışı etti
ABD Dışişleri Bakanlığı, Rusya’nın ABD Moskova Büyükelçi Yardımcısı Bart Gorman’ı sınır dışı ettiğini açıkladı.
Bakanlık sözcüsü, Rusya’nın bu hamlesinin “gerilimi yükselttiğini” söyledi ve “nasıl karşılık vereceğimizi dikkatli bir şekilde düşünüyoruz” dedi.
ABD Başkanı Biden ise Rusya’nın işgal tehdidinin çok yüksek olduğunu ve tüm göstergelerin Rusya’nın Ukrayna’ya girmeye hazırlandığını gösterdiğini ifade etti.
Perşembe Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nde konuşan ABD Dışişleri Bakanı Blinken da Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısının bir yanıltma operasyonu ile başlayacağını öne sürdü.
Henüz ne tür bir yanıltma operasyonu yapılacağını bilmediklerini söyleyen Blinken, Rusya’da sahte bir bombalama, toplu mezar keşfi veya kimyasal silah saldırısının ihtimaller arasında olduğunu belirtti.
Blinken, bu yanıltma operasyonunun ardından Rusya’nın Ukrayna’ya saldırma, iletişim kanallarını kesme ve siber saldırılar düzenleme olasılığının yüksek olduğunu söyledi.
Blinken, Rusya’nın “hâlâ vakit varken farklı bir yol seçebileceğini” ekledi.
‘Sınıra yaklaşıyorlar ve bölgede kan stokluyorlar’
NATO’nun Brüksel’deki karargâhında konuşan ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Rusya’nın askerlerini Ukrayna sınırına yaklaştırmaya devam ettiğini ve bölgeye daha fazla savaş uçağı gönderdiğini, bir yandan da kan stokladığını açıkladı.
Rusya geçtiğimiz günlerde Ukrayna sınırında konuşlanmış bazı birliklerin tatbikatlarını tamamladıktan sonra üslerine geri döndüğünü açıklamıştı.
Rusya Savunma Bakanlığı ardından zırhlı araçların Kırım bölgesinden ayrıldığını gösteren bir video yayımladı, ancak Batılı ülkeler bu paylaşımlara kuşkuyla yaklaştı. ABD yönetiminden üst düzey bir yetkili ise bu açıklama için “doğru değil” ifadelerini kullandı.
Austin, Rusya’nın bu iddialarını reddederek, “Ben de bir zamanlar askerdim. Bunlar öylesine yapılmış, çekilmeye hazırlanan bir ordunun yapacağı hareketler değil” ifadesini kullandı.
Austin, Ukrayna’nın egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün kabul edildiği bir sonucun iki ülke için en iyisi olacağını belirtti.
“Eğer Putin böyle bir anlaşmaya varmak istiyorsa ABD ve NATO’dan iyi muhatap bulamaz” diyen Austin, “Ama istemiyorsa bütün dünya masadaki diplomatik çözüm tekliflerini reddedip savaş başlattığını görmüş olacak” diye devam etti.
‘Sahte bayrak operasyonu’
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise, Rusya’nın ‘sahte bayrak operasyonu’ düzenleyerek Ukrayna’yı işgal etmek için zemin hazırlıyor olabileceğini ifade etti.
Brüksel’den konuşan Stoltenberg, “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırı düzenlemek için bahane uydurduğundan endişeliyiz” dedi ve devam etti:
“Rusya, Ukrayna sınırına yıllardır gördüğümüz en büyük askeri birliği konuşlandırdı. Bölgede birçok Rus istihbaratı bulunuyor ve Rusya’nın sahte bayrak operasyonu düzenlemeye çalıştığının görüyoruz”
Sahte bayrak operasyonu, taraflardan bir tanesinin diğerine saldırabilmek için yaptıkları bazı olayları hedefteki kişiler yürütüyor gibi göstermesine verilen ad.
‘NATO sadece bir hedef değil, bir yaşam meselesi’
Rusya, Ukrayna ile yaşanan kriz sürecinde NATO’dan bir takım taleplerde bulundu. Bunlardan bir tanesi, Ukrayna’nın ittifaka katılmasına izin verilmemesinin güvence altına alınması. Ancak Batılı ülkeler bu talebi reddediyor.
BBC’ye konuşan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, NATO üyeliğinin Ukrayna için bir “güvenlik garantisi” olduğunu söyledi ve üyelik taleplerinden vazgeçmeyeceklerini belirtti.
Zelenski, NATO’ya üye olmanın sadece bir “hedef” olmadığını, bunun bir “yaşam meselesi” olduğunu ifade etti ve devam etti:
“Bu sadece NATO ile ilgili değil, insanlarımızın geleceği ile ilgili. NATO ve Avrupa Birliği üyeliğinden bahsediyorsak aslında bağımsızlığımızı korumaktan bahsediyoruz. “
NATO ve Avrupa Birliği’ne (AB) katılma sürecinin uzun olacağını kabul eden Zelenski, “Devlet başkanı olarak benim için bu süreçte en önemli şey ülkemi kaybetmemek” dedi.
Zelenski, Ukrayna’yı NATO dışında tutmak isteyen bazı AB ülkeleri ile ilgili, “Gözlerimizi kapatıp bizi dışarıda tutmak isteyen tek ülkenin Rusya olduğunu söyleyemeyiz, bu doğru değil” ifadesini kullandı.
Zelenski, Rusya’yı NATO üyeliği meselesini kullanarak kriz yaratmakla suçladı ve bunu sınırda bulunmak için bir sebep olarak gösterdiklerini ekledi.
Zelenski “Bazı AB ülkeleri de Rusya’nın oyununu oynuyor, bu yanlış bir şey” dedi.
‘Rusya’nın çok büyük kazançları oldu’
BBC’ye konuşan İngiltere Dış İstihbarat Servisi’nin (MI6) eski başkanı John Sawers, “Rusya’nın çok büyük kazançları oldu. Öncelikle Rusya’nın güvenlik talepleri tekrar gündemde. Aynı zamanda Avrupa ülkeleri, doğalgaz için Rusya’ya ne kadar bağımlı olduklarını hatırladı.”
Öte yandan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna krizine rağmen Avrupa Birliği’nde (AB) doğalgaz kıtlığı olmadığını ve kış ayları için yeterli doğalgaz olduğunu belirtti.
Von der Leyen, AB’nin haftalardır sıvılaştırılmış doğal gaz ihracatını artırmaya hazır ülkelerle görüştüğünü, Rusya’nın enerjiyi politik bir silah olarak kullanmasına karşı hazırlıklı olduklarını ekledi.
ABD Başkanı ise olası bir Ukrayna işgaline cevaben Rusya’ya uygulanacak yaptırımlar neticesinde, Amerikan ekonomisinin enerji arzındaki kesintilerden ve fiyat artışlarından zarar görebileceği konusunda uyardı.
“Amerikan halkı, demokrasiyi ve özgürlüğü savunmanın bedelinin olacağını biliyor. Bunun acısız olacağını iddia etmeyeceğim.”
Rusya vatandaşlarına de seslenen Biden, “Siz bizim düşmanımız değilsiniz ve Ukrayna’ya karşı kanlı, yıkıcı bir savaş istediğinizi sanmıyorum” diye konuştu.
