Avrupa Birliği ülkelerinin ham petrol ithalatında Rusya’dan boşalan yerin yarısını dolduran ABD, bölgede ham petrol piyasasında Rusya’nın en büyük rakibi haline geldi.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başından beri AB tarafından kabul edilen en büyük yaptırımlardan biri olan 6’ncı yaptırım paketi, temmuz başında onaylandı. Bu paket kapsamında, Rusya’dan deniz yoluyla ham petrol tedarikini 5 Aralık, rafine ürün tedarikini ise 5 Şubat itibarıyla tamamen kesmeyi planlayan AB ülkelerinin yeni tedarikçi arayışı devam ediyor.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) aylık petrol piyasası raporuna göre, ABD bu yılın ocak ayından itibaren AB ülkeleri ve İngiltere’ye petrol ihracatını günlük yaklaşık 500 bin varil arttırdı. ABD’nin söz konusu ülkelere günlük ham petrol ihracatı ocak ayında 1,1 milyon iken ağustosta bu rakam günlük 1,6 milyon varile yükseldi.
AB, Rusya’dan ocakta günlük ortalama 2,3 milyon varil ham petrol ithalatı ve 1,5 milyon varil petrol ürünleri alımı yaptı. Ağustosta bu rakamlar ham petrol için 1,8 milyon varil, petrol ürünleri için 1 milyon seviyesine geriledi.
İngiltere ise Rusya’dan ham petrol ithalatını mayısta tamamen durdurdu.
Böylece, Rusya ve ABD arasında AB’ye ithal edilen ham petrol miktarındaki fark, Rusya-Ukrayna savaşı öncesi günlük ortalama 1,3 milyon varilden, ağustosta günlük 40 bin varile kadar düştü.
AB ülkeleri, ABD’nin yanı sıra Norveç’ten de ham petrol ihracatını artırdı. AB ülkelerine ham petrol ihracatını günlük 310 bin varil artıran Norveç, ağustosta AB piyasasından çekilen Rus ham petrol ihracatının yaklaşık üçte birini karşıladı.
İthalat miktarında düşüş yaşanmasına rağmen AB ülkelerinin en büyük ham petrol tedarikçisi konumunu koruyan Rusya’nın, toplam AB ithalatı içindeki payı, ağustos itibariyle yüzde 27’den yüzde 17’ye düştü.
Kpler kargo takibi verilerine göre, AB’nin Rusya dışındaki kaynaklardan ham petrol ithalatı aynı dönemde günde yaklaşık 1 milyon varil arttı.
Kazakistan, bu yılın ilk iki ayında İngiltere ve AB ülkelerinin üçüncü en büyük ham petrol tedarikçisi konumundaydı. Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu (CPC) terminalinden Avrupa’ya yapılan petrol arzına yönelik kısıtlamaların yanı sıra bakım çalışmaları sebebiyle Kazakistan’ın bu ülkelere ham petrol arzı, ağustos itibariyle üçte birden fazla düşüşle günlük 700 bin varile kadar geriledi.
Raporda, yaptırımlarının tam olarak devreye girmesiyle birlikte AB ülkelerinin ağustos ayı ithalatına ek olarak günlük 1,4 milyon varillik ilave ham petrole ihtiyacı olacağı belirtilirken, bu arz artışının da Irak, Suudi Arabistan, Guyana, Brezilya, ABD ve Norveç’ten sağlanabileceği hesaplanıyor.
