ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılım süreciyle ilgili yaklaşımının Ankara ve Washington arasındaki ikili bir mesele olmadığını söyledi.
Price telekonferans yoluyla düzenlediği günlük basın brifinginde, Washington’un konuyu Ankara’yla görüştüğünü ve yaşanan ihtilafın üstesinden gelineceğinden emin olduklarını kaydetti.
Sözcü Price bir soruyu yanıtlarken, “Türkiye’nin, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılımı konusundaki yaklaşımı ABD ile Türkiye arasındaki ikili bir mesele değil” dedi.
Price’ın sözleri, dün gazetecilere konuyla ilgili olarak, “bunun ABD’nin bir meselesi olmadığını” söyleyen Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Jack Sullivan’ın sözleriyle benzerlik gösterdi.
Finlandiya ve İsveç, Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgalinin ardından, önceki gün NATO’ya resmen üyelik başvurusunda bulunmuştu.
Türkiye terör örgütlerine destek verdikleri gerekçesiyle bu iki kuzey Avrupa ülkesinin NATO’ya üye olmasına karşı çıkacağını açıklayarak NATO müttefiklerini şaşırtmıştı. Ankara, İsveç’e terör örgütünün parçası olarak gördüğü Kürt militanlara desteğini sonlandırması ve hem İsveç hem Finlandiya’ya Türkiye’ye bazı silah satışları üzerinde getirdikleri yasakları kaldırmaları için baskı yapıyor.
Son bir haftadır iki ülkeye karşı sert açıklamalar yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan en son bugün yaptığı açıklamada da, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelik hedeflerine karşı olduğunu yineledi ancak yarın konu hakkında Finlandiya ve İngiltere’yle görüşmelerinin olacağını söyledi.
Sorun resmi düzlemde İsveç, Finlandiya ve Türkiye arasında olsa da birçok analist, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu yaşanan durumu, Washington’u, ikili ilişkileri uzun zamandır etkileyen bazı sorunlar üzerinde adım atmaya zorlamak için kullanmaya çalışıyor olabileceği görüşünü dile getiriyor.
Ankara’nın ABD’den beklenti içinde olduğu konular arasında, ABD’nin Suriye’de Türkiye tarafından terör örgütü olarak kabul edilen Kürt gruplara desteğini sonlandırması, Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın alması nedeniyle ABD’nin Türkiye’ye getirdiği yaptırımları kaldırması ve F-16 satışı sürecinin hızlandırılması gibi talepler yer alıyor.
Batılı liderler, Ankara’nın itirazlarının iki kuzey Avrupa ülkesinin NATO’ya katılım süreci önünde bir engel teşkil etmeyeceğinden emin oldukları yönünde mesajlar veriyor ancak Türkiye’nin duruşunun nasıl değişeceği konusunda bir yorum yapmıyor.
Price, “Finlandiya ve İsveç Türkiye’yle doğrudan çalışıyor ama biz de bu konuda Türkiye’yle görüşüyoruz” dedi ancak ayrıntı vermedi. Sözcü Price, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun New York’ta “iyi ve yapıcı” bir görüşme yaptıklarını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, “Türkiye’nin endişelerinin giderileceğinden ve Finlandiya ile İsveç’in katılım süreci konusunda ittifak olarak uzlaşıya varacağımızdan emin olmayı sürdürüyoruz” diye konuştu.
ABD yönetiminden konuyla ilgili hafta içinde başka açıklamalar da gelmişti.
Dün Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Jack Sullivan, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ve diğerleri tarafından dile getirilen, İsveç ve Finlandiya’nın katılımı konusunda Türkiye’nin kaygılarının ele alınıp çözülebileceğine inanıyoruz” demişti. Biden’ın konuyla ilgili olarak Erdoğan’la doğrudan bir temas kurması yönünde bir planın olup olmadığı sorusunu da Sullivan, “Şu anda yok” diye yanıtlamıştı.
Önceki gün de Başkan Biden da gazetecilere konuyla ilgili olarak, meseleyi çözeceklerini düşündüğünü söylemişti.
Dün ayrıca Biden, Türkiye’nin muhalefet ettiği İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılım başvurularına güçlü desteğini açıklamak için iki ülkenin liderleriyle Beyaz Saray’da biraraya gelmişti.
Basın toplantısında Türkiye’nin teröre destek vermekle suçladığı İsveç ve Finlandiya’nın İttifak’a katılımına itirazı da gündeme gelmişti. Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, ülkesinin Türkiye’nin kaygılarını üst düzeyde görüşmeye açık olduğunu belirtirken İsveç Başbakanı Magdalena Andersson da “Olabilecek mevcut sorunlara çözümler bulmak için Türkiye de dahil tüm NATO ülkeleriyle farklı düzeylerde diyalog halindeyiz” diye konuşmuştu.
NATO’ya tüm yeni katılımların İttifak’ın 30 üyesinin tamamı tarafından onaylanması gerekiyor.
