Donald Trump’ın yeni yönetimi, İran’ın petrol ihracatını hedef alarak ekonomisini zayıflatmayı amaçlayan daha sert yaptırımlar uygulamayı planlıyor. Bu kapsamda Çin’e karşı ek “tedbirler” alınması ve İran’a bağlı limanlara yönelik yaptırımlar da gündemde.
5 Kasım ABD başkanlık seçimlerini kazanan Donald Trump, İran’a yönelik yaptırımları yeniden, daha sert bir şekilde sıkılaştırmayı hedefliyor.
Trump’ın yeni yönetiminin İran’a yönelik kampanyasının, ilk döneminden daha saldırgan olacağı ve İran’ın petrol ihracatını durdurmaya yönelik olarak Çin’e karşı bazı “tedbirleri” de içereceği öne sürülüyor.
Trump’ın planları hakkında bilgi sahibi kaynaklar, Wall Street Journal’a yaptıkları açıklamada, yeni yönetimin İran’ın petrol gelirlerini azaltma yönünde hızlı adımlar atacağını belirtti.
Kaynaklara göre, bu adımlar arasında nakliye şirketleri ve İran’ın petrolünü taşıyan limanlara yönelik yaptırımlar da bulunuyor.
Eski bir Beyaz Saray yetkilisi, gazeteye yaptığı açıklamada, “Bence yaptırımların geri döndüğünü göreceksiniz. İran’ı hem diplomatik hem de mali olarak tecrit etmeye yönelik çok daha güçlü bir girişimle karşılaşacağız,” dedi.
Yetkili, “İran şu anda zayıf bir konumda ve bu durumu değerlendirmek için bir fırsat var,” ifadelerini kullandı.
Trump, ilk döneminde ABD’yi İran nükleer anlaşmasından çekmiş ve 2019’da İran’a petrol ihracatı ambargosu uygulamıştı.
Fakat İran nükleer tesislerine uluslararası gözlemcilerin erişimini kısıtladı ve petrol satışını sürdürebilmenin yollarını buldu.
2020 başında günlük 250 bin varile düşen ihracat, 2024 eylül itibariyle son altı yılın en yüksek seviyesine çıkmış durumda.
S&P Global’in verilerine göre, 2024 yılında İran’ın günlük petrol ihracatı ortalama 1,7 milyon varile ulaştı.
Enerji danışmanlık şirketi Rapidan Energy Group’un başkanı ve eski Beyaz Saray enerji danışmanı Robert McNally, Beyaz Saray’ın, İran petrolünü ithal eden Çin limanlarına ve Iraklı yetkililere yaptırım uygulayabileceğini belirtti.
McNally’e göre, Washington’un bu yönde adım atma beklentisi bile petrol arzını günlük en az 500 bin varil düşürebilir.
Ayrıca Trump’ın ilk döneminde Pentagon’da kıdemli Orta Doğu uzmanı olarak görev yapan Mick Mulroy, “Bu, insanların yürekten inanma eğiliminde olduğu bir konu. Eğer bir ülke bu tür bir misillemeye kalkışacaksa, bu İran olacaktır,” yorumunu yaptı.
