İran Dışişleri Bakanı Zarif, İran ile yapılan nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (KOEP) tarafları arasında dışişleri bakanları düzeyinde yapılan toplantıya ilişkin Twitter hesabından açıklama yaptı.
Görüşmeleri, “E3 ve AB’nin (Avrupa Birliği) nükleer anlaşmayı korumak için son şansı” olarak niteleyen Zarif, “E3, ABD‘nin İranlılara verdiği telafisi imkansız zararların suçunu paylaşıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin anlaşmadan tek taraflı çekilerek, yaptırımları devreye soktuğu 2018’den bu yana Avrupa ülkelerinin İran ile ticaretinde ciddi düşüş olduğunu paylaştığı grafikle gösteren Zarif, “İran ve AB’nin ticaret verileri, E3/AB’nin nükleer anlaşmadaki yükümlülüklerini ciddi şekilde ihlal ettiğini kanıtlıyor.” ifadelerini kullandı.
Tarafların anlaşmadaki taahhütlerini uygulaması halinde İran’ın da anlaşmadaki taahhütlerine geri döneceğini belirten Zarif, şöyle devam etti:
“İran, ABD ve E3’ün kendi yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde ABD’nin anlaşmadan yasa dışı çekilmesine ve E3’ün (anlaşmadaki) açık ihlallerine yanıt olarak aldığı önlemleri, hızla tersine çevirecektir.”
Nükleer anlaşmanın tarafları İran, Çin, Fransa, Almanya, Rusya, İngiltere dışişleri bakanları, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in başkanlığında video konferans yoluyla toplantı düzenlemişti.
Toplantıda, anlaşmanın tüm taraflarca tam uygulanması için diyaloğu sürdürme kararı alan bakanlar, ABD’nin anlaşmaya dönme ihtimali bulunduğunu ve ortak çabayla bu konuyu olumlu şekilde ele almaya hazır olduklarını bildirdi.
İran nükleer anlaşması
Anlaşma, İran’ın nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi, bunun karşılığında yaptırımların kaldırılması amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin’in yanı sıra Almanya ve AB ile İran arasında 2015’te imzalanmıştı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetime gelmesiyle Washington 2018’de anlaşmadan çekilmiş ve İran’a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı. Anlaşmanın diğer taraflarından Washington’ı durdurmasını isteyen ancak bunda başarılı olamayan İran, Temmuz 2019’da nükleer anlaşmanın bazı maddelerini, 5 Ocak’ta da anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütleri askıya almıştı.
ABD’deki başkanlık seçimini kazanan Joe Biden, 2015’te Başkan Yardımcısı olduğu dönemde İran ile imzalanan nükleer anlaşmaya geri döneceğini açıklamıştı.
