WASHINGTON – ABD Başkanı Joe Biden bugün Beyaz Saray’da Katar lideri Şeyh Tamim Bin Hamad El Tani’yi ağırlıyor. İki liderin gündemindeki başlıca konulardan biri, Rusya’nın Ukrayna’ya olası saldırısı durumunda Katar’ın Avrupa’ya enerji tedariğini sağlamada oynayabileceği rol.
ABD ordusu ve müttefiklerinin geçen yıl Afganistan’dan asker çekme sürecinde Katar, tahliyelerin yürütülmesinde kilit rol üstlenmişti. ABD’nin Ortadoğu’daki en büyük hava üssünün yer aldığı Katar aynı zamanda Afganistan’dan asker çekme süreci öncesinde Taleban ile ABD arasındaki yürütülen görüşmelere de evsahipliği yaptı.
Beyaz Saray’ın açıklamalarında, Biden’ın geçen yıl El Tani ile yaptığı bir telefon görüşmesinde, Afganistan’daki tahliye sürecinde, “hergün binlerce kişinin tahliyesinin Katar’ın desteği sayesinde mümkün olduğunu” belirttiği ifade ediliyor.
Rusya’nın Ukrayna sınırına yaklaşık 100 bin asker konuşlandırmasıyla beraber Rusya ile ABD ve Avrupa ülkeleri arasında büyüyen kriz hala devam ediyor. Avrupa’nın doğalgaz ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılayan Rusya’nın olası bir enerji kesintisi yaratması durumunda Katar’dan yardım alınacağı yorumları gündemde.
“Bir ya da iki değil, birçok kaynağa başvuruluyor”
Beyaz Saray yetkilileri, Washington’u ziyaret eden Katar Emiri El Tani ile Ukrayna konusunun da görüşüleceğini söyledi ancak Avrupa’nın karşılaştığı enerji krizi tehlikesiyle ilgili Biden’ın Katar’dan talepte bulunup bulunmayacağı henüz netlik kazanmadı.
Diğer taraftan, Associated Press (AP) haber ajansına konuşan bir Beyaz Saray yetkilisi, Biden’ın olası bir enerji krizinde sadece “bir ya da iki” kaynağa değil, “birçok farklı kaynağa” odaklanmayı planladığını söyledi.
Biden’ın, Avrupa’da olası bir enerji kesintisinde, Avustralya, İtalya ve Hollanda’nın da devreye girebilmesi için çaba gösterdiği belirtiliyor.
Biden ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen geçen hafta Cuma günü ortak yayınladıkları bir mesajda, olasılıklar karşısında oluşturdukları planlarla, “tedarik şoku riskini engellemek için AB’ye dünyadaki farklı kaynaklardan yeterli ve vaktinde doğalgaz aktarımını sağlamayı” hedeflediklerine vurgu yaptı.
Beyaz Saray’ın açıklamalarına göre, El Tani-Biden görüşmesinin gündeminde Ortadoğuda güvenlik ve Afganistan’daki durum da var. İran’ın nükleer programıyla ilgili uluslararası anlaşmanın yeniden canlandırılması için devreye sokulan müzakere süreci de görüşme gündeminde.
El Tani’nin, eski Başkan Donald Trump’ın döneminde gündeme gelen 500 milyon dolarlık Amerikan M-9 Reaper drone satışı için de Biden’dan onay talep etmesi bekleniyor.
Ukrayna sınırında devam eden kriz nedeniyle doğalgaz fiyatları geçen ay küresel piyasalarda artışa geçti. Avrupa’nın doğalgaz tedariğinin yüzde 40’ını karşılayan Rusya, geçen yılın son çeyreğinde bölgeye doğalgaz ihracatını bir önceki yıla kıyasa yüzde 25 oranında azalttı.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik herhangi bir saldırı ya da işgal girişimine karşı ABD ve Avrupalı müttefikleri yaptırım seçeneklerini değerlendiriyor. Ancak diğer taraftan, Rusya’nın devreye sokacağı olası bir enerji kesintisi ya da Batılı ülkelerin yaptırımlarının küresel çapta enerji fiyatlarında ciddi bir yükselmeye neden olmasından endişe ediliyor.
Batılı ülkeler Rusya’nın Ukrayna’yı işgal hazırlığında olduğunu iddia ederken, Rusya yetkilileri, hem bu suçlamaları hem de Avrupa’ya enerji tedariğini kesecekleri yönündeki iddiaları reddediyor.
