İsrail Başbakanı Naftali Bennett Kudüs’te Filistinliler için ABD misyonunun yeniden açılmasına karşı çıktı. Biden yönetiminin Filistinle ilişkileri tamir etmek adına atmak istediği bu adım İsrail engeline takıldı.
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD elçiliğini 2018 yılında Kudüs’e taşımasının ardından ABD Kudüs’te Filistinlilere hizmet veren diplomatik misyonunu da kapatmıştı. ABD Başkanı Joe Biden yönetimi eski Başkan Trump’ın bu siyasetinin yaralarını sarmaya çalışıyor.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken geçen ay yaptığı açıklamada bu konsolosluğu tekrar açmayı vaat etmişti. Ancak ABD’nin Filistin tarafıyla ilişkileri tekrar yoluna koyma girişimi olarak değerlendirilen bu adım, İsrail tarafından veto edildi.
İsrail böyle bir adımın şehirdeki egemenliğini zedeleyeceğini savunuyor. “Kudüs’te başka bir Amerikan konsolosluğu için yer yok” diyen İsrail Başbakanı Naftali Bennett, “Kudüs bu devletin başkenti ve bu devlet de İsrail” şeklinde konuştu.
İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid konsolosluğun Kudüs yerine Filistin’in idari merkezi Ramallah’ta açılabileceğini söyledi. Ancak Filistin tarafı bu öneriyi reddetti.
İsrail ile Filistin arasında Kudüs’ün statüsü konusundaki gerginlik çok eskilere dayanıyor. İsrail 1967 yılındaki savaş sonrasında işgal ettiği Doğu Kudüs dahil kentin tamamını başkenti olarak görüyor. Filistinliler ise Doğu Kudüs’ü başkentleri olarak görüyor.
ABD’den Trump öncesi politikaya dönüş
Konsolosluk gerilimi Bennett hükümeti ile Biden yönetimi arasındaki bir test olarak görülüyor. Biden yönetimi eski Başkan Trump’ın İsrail yanlısı bir siyaset izlemesinin ardından ABD’nin geleneksel İsrail politikasına dönmeye çabalıyor.
ABD, 6 Aralık 2017’de Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan eski Başkan Donald Trump’ın verdiği kararla Tel Aviv’deki büyükelçiliğini uluslararası kamuoyunun tepkisine rağmen 2018 yılında Kudüs’e taşımıştı. Kudüs’teki büyükelçiliğinin resmi açılışını 14 Mayıs’ta yapan ABD, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) Washington’daki ofisini kapatmıştı. ABD Kudüs’te yer alan ve sadece Filistinlilere hizmet veren başkonsolosluğunun yerini ve adını da değiştirme kararı almıştı. Filistin yönetimi bu karara tepki göstermişti.
Blinken yeniden açılış için bir takvim belirlemedi ancak ABDli yetkililer İsrail’in bu adıma direnişinin engel yaratabileceğini söylüyor.