ABD ile Taliban arasındaki çatışmalar, 29 Şubat 2020 tarihinde imzalanan Doha Anlaşması’na rağmen devam ediyor.
Anlaşmada taraflar karşılıklı olarak saldırıları durdurma taahhüdü vermesine rağmen ABD, Afganistan’da Taliban’a ve sivil alanlara yönelik hava saldırılarını sürdürdü.
Buna karşılık olarak Taliban, Afganistan’ın birçok bölgesinde saldırılar düzenledi. Hareket resmi kaynakları üzerinden bu saldırıları açıklamazken, Taliban’a bağlı birçok sosyal medya hesabı üzerinden, saldırıyı gerçekleştiren Taliban mensuplarının fotoğrafları servis edildi.
Foreign Policy’de yayınlanan Lynzy Billing imzalı haberde, Taliban’ın düzenlediği bu saldırılardan birinin detayları ele alındı.
Host’ta askeri üsse saldırı
Saldırıya uğrayan askeri merkez, Afganistan’ın doğusundaki Host ilinde bulunan Camp Chapman. Daha önce dört büyük saldırıya uğrayan üsse yönelik son saldırı 2 Aralık 2020’de düzenlendi.
Üsse yönelik saldırı aynı anda hem Amerikan birliklerini hem de ABD istihbaratı CIA tarafından eğitilen “Khost Protection Force” (KPF-Host Koruma Gücü) birimlerini hedef aldı. Bölgede aktif olarak faaliyet gösteren KPF’nin bu saldırıda ciddi darbe aldığı bildirildi.
Saldırı, bomba yüklü bir aracın üste infilak ettirilmesiyle gerçekleştirildi.
Taliban’a yakın kaynaklara göre saldırıyı Kapisa ilinden Ubeydullah isimli savaşçı gerçekleştirdi
Saldırı sonrası Amerikan güçleri ve KPF birlikleri, Kabil hükümeti yetkililerinin üssün yakın çevresine sokmadı. Olaya dair basına bir bilgilendirme yapılmazken, üste yaşanan kayıplara dair ayrıntı da paylaşılmadı. Taliban saldırıyı KPF’nin sivillere yönelik ihlalleri nedeniyle gerçekleştirdiğini belirtmiş olsa da, bunun yanı sıra saldırı ABD’nin hava saldırılarına da bir cevap niteliği taşıyordu.
ABD örtbas etti
ABD ordusunun, ülkeden çekilme sürecini sekteye uğratmaması için saldırıyı örtbas ettiği belirtildi. The Wilson Center Asya Programı Müdür Yardımcısı Michael Kugelman durumun dehşet verici olduğunu, ABD’nin, üsleri hedef alınmasına rağmen ülkeden çekilmeye devam ettiğini vurguladı.
Saldırı anına ait olduğu belirtilen bir fotoğraf
Camp Chapman üssü aynı zamanda ABD’nin 2 Mayıs 2011 tarihinde El Kaide lideri Usame bin Ladin’i öldürdüğü operasyonun komuta edildiği üslerden biriydi. Söz konusu üs bölgede ABD’ye ait en stratejik üslerden biri ve aynı zamanda ciddi bir istihbari merkez konumunda.
Stanford Üniversitesi Uluslararası Güvenlik ve İş Birliği Merkezi bünyesinde bulunan siyaset bilimcilerden Asfandyar Mir, üssün büyük ihtimalle Afganistan’da tamamen boşaltılacak son üs olacağını düşündüğünü belirtti. Mir, saldırı sırasında yüksek olasılıkla üste Amerikan istihbaratçılarının ve askerlerinin bulunduğunu ifade etti.
ABD ile Taliban arasındaki anlaşma sonrası ABD’nin saldırılarına karşılık olarak Taliban’ın çok sayıda saldırı düzenlediği öne sürüldü. Taliban bu saldırıları doğrudan üstlenmemiş de olsa, gerek bağımsız gerekse harekete bağlı çok sayıda kaynak saldırıların arkasında Taliban’ın olduğunu açıkladı. Bu saldırılar arasında Camp Bastion, Camp Dwyer ve Bagram saldırıları, ayrıca Gazni’de CIA’e ait bir uçağın düşürülmesi gibi saldırılar yer alıyor.
Saldırı sonrası üsten dumanlar yükseliyor
Kugelman şu ifadeleri kullanıyor: “İnsan Vietnam’ı düşünmeden edemiyor. ABD güçleri ciddi bir şiddetin sürmesine rağmen çekiliyor ve direnişi daha da güçlendiriyor. ABD hükümeti de başarısız bir şekilde bu üzücü durumu mutlu bir anmış gibi göstermeye çalışıyor. Amerikan halkına ise, ne olup bittiğine dair doğrular da söylenmiyor.”
Doha Anlaşması ve ABD’nin çekilme süreci
ABD ile Taliban arasında 29 Şubat 2020 tarihinde imzalanan anlaşma kapsamında, ABD’nin ülkedeki askerlerinin sayısını Temmuz ortasına kadar 8 bin 600’e düşürmesi bekleniyordu.
2020 Haziran ayı ortasında ABD, Afganistan’daki askerlerinin sayısını 8 bin 600 civarına düşürmüştü.
Temmuz ortasında ise ABD, anlaşma kapsamında Hilmend, Uruzgan, Paktika ve Lağman vilayetlerinde bulunan toplam 5 büyük askeri üssü kapatmıştı.
2020 Kasım ayında ise, 2021 Ocak ayı ortasında Afganistan’daki asker sayısının 2 bin 500’e düşürüleceği açıklanmıştı.
Anlaşma imzalandığı dönemde ABD’nin ülkede yaklaşık 13 bin askeri bulunuyordu.
Anlaşmadaki hükümler
ABD ile Taliban arasında imzalanan anlaşmada, ABD ülkeden 14 ay içerisinde çekileceğini taahhüt etmişti.
Bu kapsamda ABD’nin 2021 yılı Mayıs ayına kadar ülkeden çekilmesi gerekiyor.
