ABD Senatosu Çin’in Sincan bölgesinde yaşayan Uygur azınlığın insan haklarının ihlal edildiği iddialarına yanıt olarak, bu bölgeden ithalatı yasaklayan bir tasarıyı onayladı.
Yasa tasarısı, Sincan bölgesinden gelen malların, aksi kanıtlanmadıkça, Uygurların zorla çalıştırılması suretiyle üretildiği varsayımına dayanıyor.
Uygurların Zorla Çalıştırılmasını Önleme Yasası adını taşıyan bu özel düzenlemenin yasalaşması için Temsiciler Meclisi’nde de onaylanması gerekiyor.
ABD Sincan’dan pamuk ve domates alımını zaten durdurmuştu.
Çin hakkında, Sincan bölgesinde yaşayan Uygurlar ve diğer Müslüman azınlıkların insan haklarını ihlal ettiği yolunda yaygın suçlamalar getiriliyor.
Bölgeyle ilgili araştırma yapan uzmanlar 2017 yılında başlatılan “bastırma” politikaları kapsamında bölgede bugüne kadar tahminen en az 1 milyon kişinin kamplara kapatıldığını veya hapsedildiğini söylüyor.
Hapsedilmeyen ya da kamplara kapatılmayan binlerce kişinin de çok sıkı bir şekilde devlet takibinde oldukları kaydediliyor.
Çin, hakkındaki insan hakları ihlali suçlamalarının tümünü reddediyor ve Sincan’daki gözaltı kamplarının Uygurlar ve diğer Müslüman azınlıklardan kişilerin “yeniden eğitimi” amacıyla kullanıldığını söylüyor.
Şirket’e ispat yükümlülüğü
ABD Kongresi’ne sunulan ve dün Senato’nun oy birliğiyle onayını alan tasarı, Sincan’dan ABD’ye mal ithal edecek olan şirketlerin, bunların üretiminde, zorla çalıştırılan insanların emeğinin kullanılmadığını ispat etmesi gerekecek.
Yasal düzenleme kapsamında ABD İç Güvenlik Bakanlığı’nın da, Uygurlar ve diğer etnik azınlıklara baskı uygulanmasında Çin hükümetiyle işbirliği yapan kurumların bir listesini de çıkarması öngörülüyor.
Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio yazılı açıklamasında “Çin hükümetinin insanlığa karşı işlediği suçlara göz yummayacak ve şirketlerin bu dehşet verici ihlallerden kar etmelerine izin vermeyeceğiz” dedi.
Yasa tasarısının Temsilciler Meclisi’nde ne zaman oylanacağı henüz açıklık kazanmadı.
Batılı hükümetler son aylarda Sincan’la ticaret yapan şirketlere ilişkin kuralları sıkılaştırıyor.
Geçen hafta Biden yönetimi bölgede işlendiği ileri sürülen insan hakları ihlalleriyle ilgili ekonomik kara listeye 14 Çin şirketiyle başka bazı kurumları ekledi.
Bu ayın başlarında Fransa yetkilileri Avrupa’daki Uygur Enstitüsü ve diğer kaynakların “zorla çalıştırmadan kar sağladıkları” iddiaları üzerine dört moda şirketi hakkında soruşturma başlattı.
Çin’in pamuk üretiminin yüzde 85’i Sincan’da yapılıyor ve bölge pamuk ihracatında dünya beşincisi konumunda.
