Taleban’ın Afganistan’da yönetime el koymasının üzerinden haftalar geçerken, kadınların toplumsal faaliyetlerden ve eğitimden bir kez daha uzak bırakılması endişeleri arttırıyor.
Taleban liderleri, kadınların, erkeklerden ayrı sınıflarda ‘güvenli’ bir şekilde derslere katılabilmesi sağlanıncaya kadar devlet üniversitelerinin kapalı kalacağını söylüyor.
Amerikalı kongre üyeleri, Biden yönetimine, Taleban’a kadın haklarının korunması hususunda baskı yapması için çağrıda bulunuyor.
Afganistan’ın başkenti Kabil’de çok az sayıda kadın, erkeklerden ayrı sınıflarda derslere katıldıkları özel üniversitelere geri döndü.
Ancak Taleban liderleri, ülkedeki tüm devlet okullarını, kadınların kampüste ve ulaşım alanlarında “güvenliği sağlanıncaya kadar” kapalı tutma kararı aldı.
İlkokul çağındaki kız çocukları eğitimine devam ediyor. Taleban yetkilileri, 1996-2001 yılları arasında yönetimi ellerinde tuttukları dönemde uygulamaya koydukları kuralların aksine bu kez kadınları kamusal alanlardan ve yüksek öğrenimden uzaklaştırmama sözü verdi.
Ama buna şüpheyle yaklaşanlar var. Afgan Kadın Hakları Savunucusu Mahbouba Seraj, “Taleban liderleri ilk kez yönetimi ele geçirdiği zaman da kız çocuklarının okula gitmelerini engelleyeceklerini söylememişti. O zaman öne sürdükleri bahanelerle şu an kullandıkları söylemler aynı. ‘Bekleyin, biz durumu düzelteceğiz’ diyorlar. Ve geçmişte Afgan kadınlar tam 6 yıl bekledi ve o dönem hiçbir şey düzeltilmedi” diyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Eylül ayında Kongre’de yaptığı konuşmada, Afganistan’da özellikle kadınların durumunun gözlemlenmesi için kıdemli bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi atayacağını söyledi ancak bu henüz gerçekleşmedi.
Demokrat Temsilciler Meclisi üyesi Mary Gay Scanlon, VOA’ye ABD yönetiminin yaklaşımını değerlendirdi.
Scanion, “Kadınların becerilerini görmezden gelen ya da topluma katkılarını engellemeye çalışan her devlet hem içeriden hem de dışarıdan risklerle karşılaşır. Ancak Amerika ve G7 ortakları Taleban’a karşı müdahalede işbirliği içinde olma kararı aldı ve Amerika, Taleban’ın kadın haklarına ve uluslararası yasalara uyma yönünde verdiği sözü tutmasını sağlamak için, Afganistan’ın rezervlerine erişimini engelledi” dedi.
Geçtiğimiz günlerde 6 Afgan kadın, kız çocuklarının okullara yeniden gitmesine izin verilmesi çağrısıyla Kabil’de bir ortaokulun önünde gösteri düzenledi. Taleban güvenlik güçleri gösteriyi düzenleyen kadınların pankartlarını yırttı, onları tartakladı ve dağıtmak için de havaya ateş açtı. Olay yerinde görev başında olan yabancı bir gazetecinin çekim yapmasını engellemek için de gazeteciye şiddet uyguladı. O gün yaşananların görüntüleri, Afganistan’da kadınların geleceğiyle ilgili endişeleri daha da arttırmış durumda.
