ABD Başkanı Joe Biden, bu yıl ülkeye kabul edilecek mülteci sayısını, selefi Donald Trump’ın rekor seviyede düşürdüğü 15.000’den 62.500’e çıkarmayı planlıyor.
Reuters haber ajansına bilgi veren üç kaynağa göre, Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin bu hafta mülteci sayılarını belirleme sürecinin bir parçası olan resmi bir danışma toplantısında kilit önemdeki Kongre üyeleriyle bir araya gelmesi bekleniyor.
Kongre’ye sunulan teklif ve konuyla ilgili bilgi sahibi kaynaklara göre Biden’ın planı şu şekilde:
Her bölgeden farklı sayıda mülteci
Plana göre Biden, Afrika’dan 22.000, Güney Asya’dan 13.000, Doğu Asya’dan 6.000, Latin Amerika ve Karayipler’den 5.000 ve Avrupa ve Orta Asya’dan 4.000 mülteci için yer açacak. Kalan 12.500 mülteci bir bölgeye tahsis edilmeyecek.
Biden, Kongre’ye sunduğu teklifte, bu yıl sayıyı arttırma ihtiyacının kısmen, insani durumu kötüleşen ondan fazla ülkeden mültecilerin başka bir yere yerleştirilmesi gereğinden kaynaklandığını savunuyor. Başkanın tutumu, Trump’ın mültecileri bir güvenlik tehdidi ve ekonomik yük olarak tasviriyle keskin bir tezat oluşturuyor.
Biden 4 Şubat’ta yaptığı açıklamada, 1 Ekim 2021’de başlayacak olan yeni mali yılda mülteci sayısını 125.000’e çıkarmayı planladığını söyledi.
Mevcut mülteci kabulleri, Trump’ın kısıtlamaları ve Corona virüsü pandemisi nedeniyle yavaşladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın mülteci örgütleriyle paylaştığı verilere göre 1 Ekim – 5 Şubat tarihleri arasında yalnızca 1.501 mülteci ülkeye yerleşti.
Mülteci nüfusları
Biden’ın planı Suriye dahil ondan fazla ülkede mültecilerin içinde bulunduğu kötü durumdan özellikle bahsediyor ve buralarda “rejim güçleri sivilleri zorla yerlerinden etti, tecavüz etti, aç bıraktı ve katletti” ifadelerine yer veriyor.
Eski Başkan Barack Obama’nın yönetimindeki son yıl olan 2016 mali yılında yaklaşık 12.600 Suriyeli’nin ABD’ye girmesine izin verildi. 2020 mali yılında Suriyeli kabulleri Trump döneminde yaklaşık 500’e düştü.
Biden’ın teklifinde adı geçen diğer mülteci nüfusları Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde bulunanlar, Myanmar’dan Rohingya Müslümanları, Çin’den Uygur Müslümanları ve Hong Kong sakinleri. Plan, Batı Yarımküre’den de başta Venezuela, Guatemala, El Salvador, Honduras ve Nikaragua olmak üzere başka ülkelerden mültecileri kapsıyor.
Biden’ın önerisinde daha kapsamlı olarak da, Corona virüsü salgını sırasında sokağa çıkma yasakları ve ekonomik mücadeleler nedeniyle artan cinsiyete dayalı şiddet tehdidiyle karşı karşıya kalan mültecilere güvenlik sağlanabileceği belirtiliyor.
Sponsorluk için pilot program
Kongre’ye sunduğu öneriye göre, Biden, kişilerin ABD’ye yerleşimle ilgili masraflara sponsor olmasına izin verecek bir pilot mülteci programının başlatılması da planlanıyor.
Teklifte, pilot programın ABD’deki akrabalarıyla yeniden bir araya gelen mültecilere odaklanacağı ve uyrukla sınırlı olmayacağı belirtiliyor.
Bazı mülteci hakları savunucuları bu girişimi, işletmeleri, üniversiteleri ve yardım gruplarını da içerebilecek daha geniş bir ekonomik sponsorluk programına doğru bir adım olarak görüyor.
Irak ve Afganistan’dan gelen mülteciler
Biden, 4 Şubat’ta mülteci sürecini hızlandırmayı ve bazı başvuru sahiplerine çıkarılan engelleri kaldırmayı amaçlayan bir başkanlık kararnamesi yayınladı.
Kararname, başvuranlar için “aşırı gecikmeler” olup-olmadığını belirlemek amacıyla ABD’nin Irak ve Afganistan’daki çıkarlarına yardım eden mültecilere yönelik Özel Göçmen Vizesi programının gözden geçirilmesini öngörüyor.
Trump yönetimi, 2020’de 4.000 Iraklı mülteci kabul edeceğini açıklamıştı; ancak 30 Eylül 2020’de sona eren mali yılda yalnızca 537 Iraklı ABD’ye yerleşti.
İklim değişikliği mültecileri
Biden’ın kararnamesi, iklim değişikliğinin dünyanın dört bir yanındaki kişilerin yerlerinden edilmesindeki rolünü vurgulayarak, bazı ABD kurumlarının başkanlarını bu konu hakkında Ağustos ayı başına kadar bir rapor hazırlamaya çağırdı.
Trump politikalarının geri çevrilmesi
Biden’ın başkanlık kararnamesi, Trump’ın birçok kısıtlayıcı politikasını feshetti. Trump 2019’da ABD eyaletleri ve yerel yönetimlerinin mültecileri kabul etmesini zorunlu kılmıştı.
Bu Trump politikasının geri çevrilmesi, Maryland eyaletinden bir federal yargıç tarafından bir yıldan uzun bir süre önce ülke çapında engellendiği için kısmen sembolik olacak. Federal yargıcın kararı Ocak ayında da 4. ABD Temyiz Mahkemesi tarafından onaylanmıştı.
Biden ayrıca, mülteciler için “arttırılmış güvenlik incelemesi” çağrısı yapan ve özellikle 11 ülkeyi hedef alan bir Trump talimatını da iptal etti. Etkilenen 11 ülkeden 10’u Ortadoğu ve Afrika’daydı.