Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), yarın Florida eyaletinden fırlatılması planlanan Artemis aracının, eyalete yaklaşan Ian Kasırgası’ndan korunmak amacıyla hangara çekileceğini açıkladı.
Ian Kasırgası’nın giderek hız kazanan rüzgarlarının bu haftanın ilerleyen günlerinde aracın fırlatılacağı Kennedy Uzay Merkezi’ne ulaşması bekleniyor.
NASA açıklamasında, “Bu karar, çalışanların ailelerinin ihtiyaçlarını gidermek ve roket ve uzay aracı sistemlerini korumak için zaman kazanmasını sağlayacak” denildi.
Uzay Fırlatma Sistemi’nin Araç Montaj Binası’na geri götürülmesi, yavaş ve hassas bir süreç olarak tanımlanıyor. 8 kilometrelik mesafenin 8 ila 11 saatte katedilmesi planlanıyor.
NASA, yarın, 50 yıl sonra yeniden Ay’a yapılacak yolculuğun ilk aşaması için geliştirilen kapsülü iki ertelemenin ardından yeniden uzaya fırlatmayı deneyecekti.
Orion kapsülünün bugüne kadar geliştirilen en güçlü roket olarak tanımlanan Artemis’le uzaya fırlatılmasıyla Ay’a yeniden yolculukta önemli bir adım atılmış olacaktı.
Florida eyaletine bağlı Cape Canaveral’da bulunan Kennedy Uzay Merkezi’nde 29 Ağustos’taki ilk girişim motor sorunu; 3 Eylül’deki ikinci girişim de rokette meydana gelen hidrojen sızıntısı sebebiyle ertelenmişti.
Artemis’in Ay Yolculuğu İkinci Kez Ertelendi
Mühendisler Uzay Fırlatma Sistemi’ndeki (SLS) hidrojen yakıtı sızıntısı sorununu çözmek için çalışma yürüttü. Artemis roketinin 21 Eylül’de yapılan kritik yakıt testini geçtiği belirtilmişti.
Onarım çalışmaları ve testlerin ardından NASA, roketi, Amerika’nın doğu kıyısında yerel saatle 11.37 ve 12.47 arasında fırlatmayı deneyecekti.
Mürettebat yerine cansız manken ve Snoopy
Orion’ın başarılı şekilde fırlatılmasından sonra Ay’ın yörüngesinde mürettebatsız olarak yaklaşık 6 haftalık bir test uçuşu gerçekleştirmesi planlanıyordu.
Aracın Ay çevresinde 42 günlük test uçuşunu tamamladıktan sonra 10 Ekim’de San Diego açıklarında Büyük Okyanus’a inmesi de NASA’nın planı dahilindeydi.
Orion uzay aracında gerçek astronotlar yerine üç cansız manken olması planlanıyor.
Artemis’in Fırlatılışına Motor Arızası Engeli
Bunlardan biri, Apollo 13’ün Dünya’ya güvenli bir şekilde dönüşünün sağlanmasında önemli rol oynayan NASA’nın eski elektrik mühendislerinden Arturo Campos’un adını taşıyor.
Helga ve Zohar adlarını taşıyan diğer iki cansız mankense kadın astronotları temsil edecek.
Cansız manken mürettebatına küçük bir Snoopy oyuncak köpek eşlik edecek. Snoopy de uzay aracında Artemis’in sıfır yer çekimi göstergesi olarak önemli bir rol üstlenecek.
Adı halk oylamasıyla belirlenen “Komutan Moonikin Campos” Orion’da Artemis’in gelecekteki astronotları için tasarlanan uzay kıyafetini giyecek.
Astronot kıyafetleri üzerinde radyasyon, hız ve titreşim verilerini kaydeden sensörler olacak.
Atmosfere ses hızının 32 katı hızda girecek
Misyonun en önemli amaçlarından biri Orion’ın görevini tamamladıktan sonra Dünya’ya dönebilme kabiliyetini göstermek.
NASA yetkilileri Orion’ın önceki uzay araçlarından farklı olarak atmosfere ses hızının 32 katı hızda gireceğini belirtiyor.
Uzay aracının ısı kalkanı kapsülü yolculuk boyunca koruyacak şekilde tasarlandı.
Misyonun bu aşamasında amaç Ay’a yeniden NASA astronotları gönderilmeden önce roketin ve kapsülün performansını değerlendirmek.
NASA yöneticisi Bill Nelson bir sonraki aşamada astronotlar da olacağı için güvenliğin en önemli öncelik olduğunu belirtiyor.
Mürettebatlı ikinci aşama 2024’te
Mürettebatsız ilk aşamanın tamamlanmasının ardından Orion’ın 2024’te bu kez dört astronotla birlikte Ay’ın yörüngesinde bir test uçuşu gerçekleştirmesi planlanıyor.
Bu test uçuşunun da başarılı geçmesi halinde NASA 2025’ten itibaren Ay’ın yüzeyine mürettebat göndermeyi umuyor.
Misyonda görev alacak astronot ekibi henüz belirlenmedi.
Ancak NASA bu kez Ay’a ilk kez kadın bir astronot ve ilk kez beyaz olmayan bir astronotun ayak basmasını amaçlıyor.
Bugüne kadarki en güçlü roket sistemi
İnsanoğlu Ay’a en son 1972 yılında ayak basmış, NASA’nın Apollo programında Satürn V roketi ve fırlatma sistemi kullanılmıştı.
NASA Ay Yolculuğu İçin Artemis’i Bugün Fırlatıyor
Bugüne kadar geliştirilen en güçlü ve karmaşık roket sistemi olarak tanımlanan Artemis 32 katlı 98 metre uzunluğunda bir roket.
Uzay aracı Orion da Amerikan savunma sanayinin önemli şirketlerinden Lockheed Martin üretimi.
Hedef Ay’da üs ve Mars’a yolculuk
NASA’nın yeni programı Yunan mitolojisinde Apollo’nun ikiz kız kardeşi ve Ay Tanrıçası olarak bilinen Artemis’in adını taşıyor.
Program kapsamında Ay’a düzenli misyonların gerçekleştirilmesi ve nihai olarak Ay’ın yüzeyinde bir üs kurulması tasarlanıyor.
NASA’nın bundan sonraki amacı da Mars’a yolculuk.
ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi, 50 yıl sonra Ay’a yeniden yapılacak yolculuğun Kızıl Gezegen’e astronot gönderilmesi çabalarını hızlandırabileceğini belirtiyor.
NASA’nın Artemis programı kapsamında yapacağı ilk test uçuşunun maliyeti 4,1 milyar dolar.
Programın başlatıldığı on yıl öncesinden itibaren 2025’e kadar maliyetininse toplam 93 milyar dolar olduğu belirtiliyor.
