Politico tarafından ortaya çıkarılan belgede, ABD Yüksek Mahkemesi’nin çoğunluk görüşü olarak, kürtaj hakkını ulusal çapta garanti altına alan Roe-Wade kararının “açık şekilde yanlış olduğu” savunuluyor.
“Roe-Wade’e karşı” olarak bilinen 1973 tarihli karar, kürtajın anayasal bir hak olmasının temel dayanağını oluşturuyordu.
Yargıç Samuel Alito tarafından kaleme alındığı ileri sürülen belge doğrulanırsa, mahkemenin tarihinde bir ilk yaşanmış olacak. Politico, daha önce değerlendirme aşamasında olan bir karar tasarısının kamuoyu ile paylaşılmadığını bildiriyor.
Konu ile ilgili ABD Başkanı Joe Biden da bir açıklama yaparak sızan belgenin gerçek olup olmadığını bilmediğini söyledi.
Ancak Biden, kürtaj hakkını savundu ve adalet gereği, 1973 tarihli kararın geçerli olmaya devam etmesi gerektiğini savundu.
Biden, “Kadının tercih hakkının önemli olduğuna inanıyorum, Roe kararı yaklaşık 50 yıldır uygulanıyor, yasalarımızın adil ve istikrarlı olması için bu kararın bozulmaması gerekir” dedi.
Kadınların seçme hakkını korumanın hükümetin her kademesindeki seçilmiş yetkililerin sorumluluğu olacağını belirten Biden, “Bu Kasım’da tercih hakkından yana olan yetkilileri seçme sorumluluğu da seçmenlerde olacak” dedi.
Mahkemenin Temmuz ayı başında davayla ilgili hükmünü açıklaması bekleniyor.
Sızıntıyla ilgili haberlere Yüksek Mahkeme ya da Beyaz Saray’dan henüz bir yorum gelmedi.
Taslakta neler var?
Sızdırılan Yüksek Mahkeme görüşünde “Roe-Wade kararının baştan beri açık şekilde yanlış olduğu” söylenerek, kararın gerekçesinin “son derece zayıf olduğu” ve kararın “zararlı sonuçları olduğu” ifade ediliyor.
Metinde, “Kaçınılmaz sonuç, kürtaj hakkının ülke tarihinde ve geleneklerinde köklü bir yerinin olmadığıdır” ifadeleri yer alıyor.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve Demokratların Senato’daki lideri Chuck Schumer, ortak bir açıklama yaparak sızıntıya tepki gösterdi:
“Eğer haberler doğruysa, Yüksek Mahkeme son 50 yılın en büyük hak kısıtlamasına hazırlanıyor. Cumhuriyetçilerin atadığı yargıçlar yakın tarihteki en kötü ve zararlı kararlarla hatırlanacak.”
Kürtaj hakkını savunan eylemciler, Temsilciler Meclisi binasının dışında toplanarak, kürtaj hakkını hedef alan belgeye tepki gösterdi.
Protesto gösterisinde birçok kişi “Yasakları bedenimden çek”, “Kadın hakları insan haklarıdır” ve “Benim bedenim benim kararım” yazılı dövizler taşıdı.
Politico’ya göre sızdırılan belge “Birinci taslak” olarak niteleniyor ve Şubat ayında hazırlandı.
BBC Kuzey Amerika Muhabiri Anthony Zurcher’e göre, söz konusu taslağın yasa haline gelmesi durumunda, kürtaj 22 eyalette yasa dışı hale gelebilir.
Kararın uygulanması ve yasal zemini ise siyasi gerilimin merkezine oturacağa benziyor.
Ancak BBC Muhabiri Zurcher, bunun bir taslak olduğunun da altını çiziyor. Mahkemelerin, sızdırılan görüşlerin ardından görüş değişikliğine gidebildiği biliniyor.
Yüksek Mahkeme’deki dokuz yargıçtan altısı, Cumhuriyetçi başkanlar tarafından görevlendirildi.
Metni kaleme alan Yargıç Alito ile birlikte Cumhuriyetçiler tarafından atanan dört yargıcın da bu kararın arkasında olduğu ileri sürülüyor.
Söz konusu taslak metin eğer çoğunluk kararı olarak açıklanırsa, ABD’de kürtaj anayasal bir hak olmaktan çıkabilir ve eyaletlerin bu konuda tekil kararlar vermesinin önü açılabilir.
1973 tarihli Roe-Wade kararında Yüksek Mahkeme, ABD’li kadınların, Anayasa’nın ailevi konularda bireysel seçim özgürlüğünü düzenleyen 14. maddesine dayanarak, cenin rahim dışında yaşayabilecek duruma gelmeden önce yani hamileliğin 22 ila 24. haftalarına kadar kürtaj yaptırma hakkına sahip olduklarına hükmetmişti.
2019’da ABD’de 630 bin kürtaj yapıldığı kayıtlara geçti. Bu veri, 2010’a göre yüzde 18 düşüş olduğunu gösteriyor.
20’li yaşlardaki kadınlar, 2019’daki kürtaj işlemlerinin yüzde 57’sini oluşturuyor.
