25 Mayıs 2020’de ABD’nin Minneapolis kentinde siyah Amerikalı George Floyd’u öldürmekle suçlanan beyaz polis memuru Derek Chauvin’in yargılandığı dava Pazartesi günü başladı. Chauvin’in 40 yıla kadar hapsi isteniyor. Chauvin’in Floyd’u gözaltına aldığı anlara tanık olanlar bu hafta mahkemede ifade verdiler.
İnternette viral olan videoyu çeken genç, polise Floyd’un nabzını ölçmesi için yalvaran itfaiyeci, bakkala giderken olayı gören 9 yaşındaki kız çocuğu birer birer polis memuru Derek Chauvin’in, Floyd’u yere yatırarak ensesine dizini bastırdığı anları anlattılar.
Mahkemenin dördüncü gününde ifade veren sağlık görevlisi Seth Bravindar, olay yerine ulaştığında Floyd’un sağlık durumunu kontrol edebilmek için Chauvin’den dizini Floyd’un boynundan çekmesini istemek zorunda kaldığını anlattı. Bravindar’a göre sağlık ekibine çağrı “hayati risk” belirtilerek yapılmamıştı ancak olay yerine gittiğinde Floyd’un nabzının atmadığını tespit etti.
İddia makamı bu ay boyu devam edecek duruşmada delil ve ifadelerini sunmayı tamamladığında, Chauvin’in avukatları savunma yapacak ve sanık lehine tanıklar çağırabilecekler.
Görevden alınan Derek Chauvin “cinayet işlemek” ve “adam öldürmek” ile suçlanıyor. Chauvin suçlamaları reddediyor.
Jena Scurry
‘Sezgilerim bir şeylerin ters gittiğini söylüyordu’
İlk tanık, George Floyd’un sigara alırken sahte 20 dolar verdiği iddiasıyla yapılan 911 (acil yardım numarası) aramasına cevap veren, ve polisi Cup Foods adlı dükkana yönlendiren kişiydi.
Jena Scurry, aynı zamanda dükkanın önündeki güvenlik kamerasından gelen görüntülerle Floyd’un gözaltına alınışını da izleyebilmişti.
Üç polis memurunun yere yatırdıkları Floyd’un üzerinde duruşu o kadar uzun sürmüştü ki, Scurry videonun donduğunu düşündüğünü aktardı.
Scurry, “Hala yerdeydiler. Durum değişmiyordu. Sezgilerim bana bir şeylerin ters gittiğini söylüyordu.Ne olduğunu bilmiyorum ama normal değildi. Çok uzun bir zamandı” dedi.
Scurry, gördüklerini bildirmek üzere kendisinin üzerindeki polis komiserini aradı ve mahkeme salonunda dinlenen telefon konuşması kaydında “İstersen bana ispiyoncu de ama hepsi birden adamın üzerine oturdu” dediği duyuldu.
Christopher Martin
‘Eğer o parayı almayı reddetseydim bunlar yaşanmayabilirdi’
Dükkanın genç tezgahtarı Christopher Martin, George Floyd’un sigara alırken verdiği 20 doların sahte olduğundan haberdar olmadığına inandığını ve kendisini suçlu hissettiğini söyledi.
19 yaşındaki Martin Cup Foods adlı dükkanın üzerindeki dairede yaşadığını ama olaydan sonra taşındığını anlattı, “Güvende olmadığımı hissettim” dedi.
Martin, Floyd’un o gün “kafası iyi” göründüğünü çünkü basit bir soruya yanıt vermekte zorlandığını fakat yine de konuşmayı sürdürebilecek kadar aklı başında olduğunu söyledi ve Floyd’un tavrını “dostça ve iletişime açık” diye tanımladı.
Gözaltına tanık olan Martin, “yaşananlara inanamadığını ve kendisini suçlu hissettiğini” söyledi, “Çünkü eğer o parayı almasaydım bütün bunlar olmayabilirdi” dedi.
Donald Williams
‘Polisi şikayet etmek için polisi aradım’
Tanıklardan biri de profesyonel dövüşçü ve özel güvenlik görevlisi Donald Williams’dı.
Viral olan Floyd’un gözaltı ve ölüm video kaydında Williams’ın polislere “serseriler” ve “katiller” diye bağırdığı duyuluyor.
33 yaşındaki Williams o gün olaydan önce oğluyla birlikte balığa gitmiş, sonra da Cup Foods’dan içecek bir şeyler almaya gelmişti.
Williams mahkemede, “Polisi şikayet etmek için polisi aradım. Bir cinayete tanık olduğumu düşündüm ve polisi arayıp polisi ihbar etme ihtiyacı duydum” dedi. 911’e yaptığı arama kaydı da duruşmada dinlendi.
Dövüş eğitimi almış olan Williams, mahkemede polis memuru Chauvin’in, Floyd’u yere bastırmak için soluk borusunu kapatan “kan kusturma” hareketi ile “şimi kıskacı” uyguladığını söyledi. Floyd’un”torbaya konmuş bir balık gibi yavaş yavaş hareketsizleştiğini” de sözlerine ekledi.
Williams daha sonra Chauvin’in avukatlarının sorularını yanıtlarken, Floyd bilincini yitirirken çevrede toplananların “öfkesinin giderek büyüdüğü” ifadesine karşı çıktı, Floyd’un hayatını kurtarmak için çevredekilerin müdahale dozunun arttığını söyleyerek düzeltti. Olanları izlerken öfkeye kapılmadığını, tamamen bilinçli ve kontrollü bir tepki gösterdiğini vurguladı.
Genevieve Hansen
‘Kıpırdamıyordu. Yere yatırılmıştı ama kıpırdamıyordu”
İtfaiye görevlisi Genevieve Hansen o gün izinliydi ve “huzurlu bir gün” geçirme beklentisiyle yürüyüşe çıkmıştı.
Polis arabasının yanıp sönen ışıklarını farketti ve önce aklına bir yangın olabileceği geldi.
27 yaşındaki itfaiyeci ve acil ilkyardım teknisyeni Hansen, “Yaklaştığımda yolun karşısında bir kadının ‘Onu öldürüyorlar’ diye bağırdığını duydum. Polis memurlarının bütün ağırlığıyla sırtına yüklendiği kelepçeli bir adamın hareket etmediğini ve kalabalığın tepkilerini görünce endişelendim” dedi.
Hansen yaklaşık polis memuruna Floyd’un nabzını kontrol etmek ve kalp masajına başlamak için yalvardığını ancak polislerden birinin “Sen gerçekten Minneapolis itfaiyecisi olsaydın bu işe karışmaman gerektiğini bilirdin” dediğini anlattı.
Hansen savunma avukatlarının, çevredeki kalabalığı “öfkeli mi yoksa üzüntüyle alt üst olmuş mu” gördüğü yolundaki soruya ise “Bilmiyorum öldürülen birini izlediniz mi hiç, fakat çok alt üst edici bir şeydir” diye yanıt verdi.
Darnella
‘Uykum kaçıyor ve George Floyd’dan sürekli af diliyorum’
“George Floyd’a baktığımda babamı, abilerimi görüyorum. Kuzenlerimi, amcalarımı görüyorum. Çünkü hepsi siyah.”
Floyd’un ölümünü görüntüleyen ve viral olan video kaydını çeken 18 yaşındaki Darnella olay sırasında yaşı küçük olduğu için yargıç soyadını ve görüntüsünü yayınlamama kararı aldığı dört tanıktan biri. “Bakıyorum ve nasıl Floyd’un yerinde onların da olabileceğini görüyorum” dedi mahkemede.
Darnella, “Geceler boyu uykum kaçıp George Floyd’dan, daha fazla bir şey yapmadığım, fiziksel olarak müdahale etmediğim ve hayatını kurtaramadığım için defalarca af diliyorum” diye konuştu,
Genç kadın sözlerini Chauvin’i kastederek “Fakat bu benim yapmam gereken değildi, onun yapması gereken şeydi” diye tamamladı.
Alyssa
‘Bir şey yapamıyordum’
Olay sırasında 18 yaşından küçük olan bir başka tanık Alyssa, polis memuru Chauvin’in Floyd’un ensesine bastırması sırasında elinden bir şey gelmediğini hissettiğini anlattı:
“Dizini Floyd’un ensesine biraz daha bastırdığını gördüm. Hiç bir şey yapamayacağını hissettim. Seyirci olarak elimden bir şey gelmiyordu ve hiç bir şey yapamıyordum.”
Chauvin’e Floyd’u birakması için neden bağırdığı sorulduğunda “Çok geç olacağını hatta çok geç olduğunu biliyordum. Ölüyordu” diye cevap verdi.
Kaylynn
‘Chauvin’den korktum’
Yaşı küçük görgü tanıklardan Kaylynn ise Chauvin için “Dizini George Floyd’u ensesine gömüyordu” dedi.
Chauvin’in bir yandan da elindeki biber gazı spreyini çevredekilere doğru salladığını söyleyen Kaylynn, “Ne olacağını bilemiyordum. Chauvin’den korktum” diye sürdürdü.
Darnella’nın kuzeni
‘Üzgün ve kızgındım’
Darnella’nın dokuz yaşındaki kuzeni de duruşmada ifade verdi. Chauvin’in dizini Floyd’un ensesinden, ambulansın gelmesi ve ambulans görevlilerinin uyarılarından sonra bile kaldırmadığını anlattı. “Üzgün ve kızgındım. Sanki onun nefesini kesen ve canını acıtan benmişim gibi hissettim” dedi.
