ABD Temsilciler Meclisi, eski Başkan Donald Trump destekçilerinin 6 Ocak’ta Kongre’ye düzenlediği baskını soruşturan özel komisyonla işbirliği yapmadığı gerekçesiyle Trump’ın eski danışmanlarından Steve Bannon’ı “Kongre’yi itaatsizlikle” suçladı. Bu gelişmenin ardından Bannon için yargı yolu açılabilir.
Özel komisyon Salı günü yaptığı oylamada Bannon’ın “Kongre’ye itaatsizlikle” suçlanmasını onaylayarak, bu konudaki yasal süreci başlatmış ve kararı onay için Temsilciler Meclisi’ne göndermişti.
Demokratlar’ın çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi de Bannon’a suçlamaların yöneltilmesi tavsiyesini içeren kararı oyladı ve 202’ye karşı 229 oyla kabul etti.
Dosya böylece ABD Adalet Bakanlığı’na yönlendirilmiş oldu. Bannon hakkında dava açılıp açılmayacağı konusunda son kararı Adalet Bakanı Merrick Garland verecek.
Demokrat Parti’nin kontrolundaki 6 Ocak Komisyonu, eski Başkan Trump’ın yüzlerce destekçisinin 3 Kasım başkanlık seçimlerinde Joe Biden’a zafer kazandıran oyları tescillemek için toplanan Kongre’ye neden ve nasıl baskın düzenlediğini soruşturuyor. Bannon, eski Başkan Trump’tan gelen talebi gerekçe göstererek, komisyona belge ve ifade vermemişti.
Komisyon Başkanı Demokrat Temsilciler Meclisi üyesi Bennie Thompson, oylamadan önce yaptığı açıklamada, “Eğer bir tanığın bize kulak asmamasına izin verirsek, Temsilciler Meclisi olarak nasıl bir örnek oluştururuz?” ifadesini kullandı.
Sadece iki Cumhuriyetçi’nin olduğu komisyonda Bannon için “Kongre’ye itaatsizlik” suçlaması oybirliğiyle kabul edilmişti. Temsilciler Meclisi’nde bugünkü oylamadaysa Cumhuriyetçi üyelerin çoğu “hayır” oyu kullandı.
Komisyon, bir yıl hapis cezası ve 100 bin dolar para cezasıyla sonuçlanma ihtimalini içeren Kongre’ye itaatsizlik suçunun taşıdığı hapis cezası tehdidinin, ifade ve belge istenen diğer 18 Trump danışmanı ve 6 Ocak’taki mitingin organizatörlerini komisyonla işbirliği yapmaya iteceğini umuyor.
Komisyonun, baskında neler olduğu ve kendisinin nasıl bir rol oynadığına ilişkin soruşturmasını engellemeye çalışan Trump, Beyaz Saray belgeleri üzerinde başkanlık imtiyazı olduğunu gerekçe göstererek Bannon ve diğer eski danışmanlarına, Kongre’de ifade vermeyi reddetmeleri çağrısı yapmıştı.
Garland bakanlığın nasıl bir adım atacağı konusunda henüz bir işaret vermedi ancak Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu’nda bugünkü bir oturumda yaptığı açıklamada, bakanlığın ortadaki “gerçeklere” dayanan bir adım atacağını ve “adli kovuşturmanın ilkeleriyle uyumlu” kararlar alacağını belirtti.
Kongre’deki Cumhuriyetçiler’in çoğu, 6 Ocak’taki olayları soruşturmak üzere özel ya da bağımsız bir komisyon kurulmasına bile karşı çıkmıştı.
Eski Başkan Trump, görev başındaki son günlerinde Beyaz Saray yakınlarında gösteri düzenleyen yandaşlarını Biden’ın seçim zaferini engellemek için ‘sonuna kadar mücadeleye’ çağırmıştı. Bu çağrıdan kısa süre sonra 800’den fazla Trump destekçisi Kongre binasını basmış, binada tahribata yol açmış ve polise karşı koymuştu. Bu kişilerin 600’den fazlasına çeşitli suçlamalar yöneltildi. Olayda beş kişi yaşamını yitirmişti.
Senato’daki Cumhuriyetçi Partililer, 6 Ocak baskınını soruşturması için bağımsız bir komisyonun kurulmasını engellemişti.
Demokrat Partililer, buna yanıt olarak, kendilerinin çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi’nde dokuz üyeli bir soruşturma komisyonu kurdu. Komisyonda, Trump’ı en çok eleştiren iki Cumhuriyetçi Partili Temsilciler Meclisi üyesi Liz Cheney ve Adam Kinzinger da yer alıyor.
Komisyon, Temmuz ayında, 6 Ocak günü Kongre binasında baskını düzenleyen Trump yandaşlarını durdurmaya çalışan dört polis memurunun ayrıntılı ifadesini dinlemiş, ancak o dönemden bu yana başka kişilerin ifadelerini almamıştı.
Özel komisyon, Bannon’ın, 6 Ocak’ta yaşanacak “aşırı olaylar” hakkında önceden bilgi sahibi olduğunu gösteren açıklamalar yaptığını savundu.
Bannon 5 Ocak’taki bir podcast’te, “yarın ortalık cehenneme çevrilecek” demişti. Ertesi gün Trump destekçilerinden oluşan kalabalık, “Hırsızlığı Durdurun”, “Mike Pence’i asın” gibi sloganlar atarak, Kongre binasına saldırmıştı. Saldırı sırasında dönemin Başkan Yardımcısı Mike Pence, Joe Biden’ın seçim zaferinin Kongre’de tescillendiği oturuma başkanlık ediyordu.
Saldırı sırasında Kongre üyeleri, personel ve gazeteciler binadan kaçmak zorunda kalmış, saldırganlar üyelerin ofislerini basmış, pencerelerini kırmış, bilgisayar ve diğer ekipmanları çalmıştı. Biden’ın zaferinin tescillenmesi saatlerce gecikmişti.
Trump’ın 2017 yılı Ocak ayında başlayan başkanlık döneminin ilk yedi ayında Beyaz Saray’da görev yapan Bannon, görevinden ayrıldıktan sonra da eski Başkan’ın en sadık destekçilerinden biri olmayı sürdürdü.
Trump, Temsilciler Meclisi 6 Ocak Komisyonu’nun Beyaz Saray belgelerinin Kongre’ye ibraz edilmesi talebine karşı Pazartesi günü dava açmıştı. Eski Başkan Trump, talebin yasadışı, temelsiz ve fazlasıyla kapsamlı olduğunu iddia ediyor.
Biden yönetimiyse Trump’ın başkanlık imtiyazının olmadığını söylüyor. Beyaz Saray sözcülerinden Michael Gwin, “Eski Başkan’ın eylemleri, demokrasimize yönelik benzersiz, varoluşsal ve gözardı edilemeyecek bir tehdittir. Başkanlık imtiyazı üzerindeki anayasal koruma, ABD Anayasası’nı ortadan kaldırmak için girişilen açık ve net çabaları yansıtan verileri korumak için kullanılmamalıdır” demişti.