Başkent Washington’da 6 Ocak 2021’de Kongre binasına düzenlenen baskınla ilgili oluşturulan Kongre soruşturma komisyonu, Joe Biden’ın başkanlık seçim zaferinin tescillendiği oturum sırasında, dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın, destekçilerinin binayı işgal etmesini ve polisle çatışmasını önlemek için neden üç saatten uzun bir süre hiçbir şey yapmadığına yoğunlaşıyor.
Temsilciler Meclisi’nin 6 Ocak Komisyonu’nun başkanı Bennie Thompson, haber kanalı CNN’de yaptığı açıklamada, dokuz üyeli soruşturma komisyonun Trump’ın Beyaz Saray’da televizyonda olan biteni izlerken “187 dakikalık eylemsizlik” sırasında ne yaptığını bilmek istediğini söyledi.
Mississippi temsilcisi Thompson, “Demokrasimizi kaybetmeye tehlikeli bir şekilde yaklaşmıştık” dedi.
Kongre baskınını soruşturan komisyonun iki Cumhuriyetçi üyesinden biri olan ve Trump’a yönelik sert eleştirileriyle bilinen Wyoming temsilcisi Liz Cheney de ABC televizyonunda katıldığı programda Trump’ın isyancılara geri çekilmelerini söyleyebileceğine ama bunu yapmadığına dikkat çekti.
Thompson, kızı Ivanka Trump’ın, Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin ve yönetimden yetkililerin, 800’den fazla destekçisini Kongre binasını terk etmeye çağıran bir açıklama yapması için Başkan Trump’a baskı yaptığı telefon görüşmelerinin, mesajların ve belgelerin kayıtlarının 6 Ocak Komisyonu’nun eline geçmemesi için, Donald Trump’ın mahkemeye başvurduğunu da hatırlattı.
Thompson, “Yaptığı şey, Donald Trump’ın tipik hareket etme tarzı. Dava açıyor, mahkemeye gidiyor, geciktirmeye çalışıyor. Ama o 187 dakikaya erişebileceğimize inanıyoruz” dedi.
Washington’daki bir ABD temyiz mahkemesi, soruşturma komisyonunun, isyan ve planlamasıyla ilgili herhangi bir belgeyi görme konusunda “benzersiz hayati bir önemi” olduğuna karar vermişti; ancak Trump, alt mahkemenin kararını bozmak için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu ve Beyaz Saray belgelerinin kamuya açıklanmaktan korunması gerektiğini savundu.
6 Ocak 2021’de Başkan Donald Trump, Beyaz Saray yakınlarındaki bir mitingde 3 Kasım 2020 seçimlerinde yenilgiyi asla kabul etmeyeceğini söylemiş ve Demokrat Joe Biden’ın zaferinin tescillendiği oturum sırasında Kongre binasına yürüyüşe geçen kalabalık destekçi grubuna “tüm güçleriyle savaşmaları” çağrısında bulunmuştu. İsyancıların 725’ten fazlası tutuklandı ve mülke izinsiz giriş gibi küçük suçlardan, polise saldırı dahil olmak üzere daha ciddi olanlara kadar bir dizi yasadışı eylemle suçlandı.
Trump, protestocuları geri çekmesi için ilk ricaları duymazdan gelirken, sonunda isyancıları Kongre’yi terk etmeye çağırdığı, ancak onlara “Sizi seviyoruz; çok özelsiniz” diye seslendiği kısa bir video yayınladı.
Videoda Trump, bugüne kadar sürdürdüğü gibi, aslında seçimi kazandığına dair komplo teorisine değinerek, “Acınızı biliyorum, incindiğinizi biliyorum. Bizden çalınan bir seçimimiz vardı. Açık ara kazanmıştık ve bunu herkes biliyor. Özellikle karşı taraf. Ama şimdi eve gitmelisiniz. Barışa ihtiyacımız var” ifadelerini kullanmıştı.
Kongre binası ve çevresi protestoculardan temizlendikten sonra, Kongre 7 Ocak’ın erken saatlerinde Biden’ın seçim zaferini onayladı.
Bennie Thompson, yedi Demokrat temsilci, Liz Cheney ve bir başka Cumhuriyetçi Trump muhalifi, Illinois’li Kongre Üyesi Adam Kinzinger’dan oluşan komisyonun, bazı Cumhuriyetçi Trump destekçileri Başkan’ı görevde tutmaya çalışırken Kongre’ye düzenlenen saldırının planlamasını yakından incelediğini söyledi.
Trump’ın insanların Washington’a gelmesini istediğini ve onları ‘’çok çılgın olacak’’ diyerek teşvik ettiğini savunan Thompson, miting öncesinde ve Kongre binasındaki isyan sırasında, yakındaki Willard Oteli’nde Beyaz Saray ve Trump yetkililerinin dahil olduğu konuşmaların özellikle dikkat çekici olduğunu söyledi.
Thompson,”Bu bir hatalar komedisi değildi, sizi temin ederim. Gerçek olduğuna inandığımız şeye ulaşacağız” dedi. ABC kanalına konuşan Thompson, “Bu, bir grup kişinin seçimleri baltalamak için koordineli bir çabası gibi görünüyor. Göstericilerin Kongre bariyerlerini aşarak, pencereleri ve kapıları kırıp polisle çatışırken kontrolden çıkan spontane bir protesto değil” diye konuştu.
Komisyon’un Trump’ı destekleyen iki Cumhuriyetçi; Pennsylvania’dan Kongre Üyesi Scott Perry ve Biden’ın zaferini engellemeye çalışan Ohiolu Kongre üyesi Jim Jordan ile mülakat yapmak istediğini de açıklayan Thompson, bu isimlerin ifade vermek için “gönüllü olarak gelmelerini umduklarını” kaydetti; ancak celp gönderme olasılığını da dışlamadı.
Bennie Thompson, Komisyon’un 6 Ocak gösterisinin planlanmasında yasaya aykırı bir uygulama olduğuna ve Trump’ın eylemsizliğine ilişkin kanıtları olası kovuşturma için Adalet Bakanlığı’na havale edip edemeyeceği konusunda açıklama yapmayı reddetti. Ancak, böyle bir yönlendirme gerekirse, bunu yapmaktan çekinmeyeceklerini de söyledi.
Donald Trump, Biden’ın 20 Ocak 2021’deki yemin törenine katılmadı ve seçimin çalındığını iddia etmeyi sürdürdü.
Eski başkan, Beyaz Saray’ı geri almak için olası bir 2024 kampanyasının da işaretlerini vermeye ve siyasi arenada daha fazla yer almaya başladı. Trump, 6 Ocak Kongre baskınının ilk yıldönümünde Florida’daki evinde bir basın toplantısı planladığını da açıkladı.