Bireysel yatırımcıların büyük hedge fonların planlarını bozduğu GameStop hisselerindeki ralliyle başlayan olaylar, Wall Street’in kurumsal yatırımcı baskın düzenine büyük darbe vurdu. Wall Street’e karşı artık heybetli bir güç olarak görülen bireysel yatırımcıların “Devrim” ve “ayaklanma” gibi sözcüklerle ifade edilen tavırlarının regülasyon tarafında nasıl bir tepki alacağı henüz belirsiz. Liberal ekonomilerde bireylerin hangi hisseye yatırım yapacağını kısıtlamak çok müdahaleci bir adım olarak değerlendirildiğinden, önümüzdeki günlerde finans piyasalarında kuralların yeniden yazılması tartışmaları gündeme getirebilir. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), çarşamba günü yaptığı açıklamada, piyasalardaki dalgalanmayı aktif bir şekilde izlediklerini, piyasa katılımcılarının durumunu değerlendirmek ve faaliyetlerini incelemek için regülatörlerle birlikte çalıştıklarını bildirdi. Bu da açığa satışa önümüzdeki dönemde bazı kısıtlamalar getirilebileceği yorumlarına neden oluyor.
19 dolardan 483 dolara!
Reddit ve Wall Street Bets gibi internet forumlarından organize olarak yatırımlarını hedge fonların “düşüş” öngörülerine rağmen sürdüren bireysel yatırımcılar 2020’yi 19 doların altında kapatan GameStop hisselerine yüzde 2000’in üzerinde ralli yaptırdı. Şirketin hisseleri dün kapanış sonrası 483 dolara kadar yükseldi. Perakende yatırımcıların sadece GameStop’ta değil Blackberry ve AMC Entertainment gibi hisselere de yoğun ilgisiyle, ellerindeki pozisyonları çok daha yüksek fiyatlardan kapatmak zorunda olan fonların kaybı Oxfam verilerine göre yıl başından bu yana en az 70 milyar dolara ulaştı. GameStop’un düşeceğinden umutlu iki hedge fon Melvin ve Citron Search’un zararı ise 5 milyar doların üzerinde.
Robinhood kısıtlaması savaşı daha da kızıştırdı
Zenginden alıp fakire veren kahramandan adını alan Robinhood gibi platformların bireysel yatırımcıların zenginleştiği bu işlemlere “tüketiciyi korumak” gerekçesiyle kısıtlama getirmesi ise “zengin hedge fonları koruduğu” algısıyla savaşı tümden kızıştırdı. Komisyon almadığı için geleneksel yatırım danışmanlık firmalarından farklılaşarak büyüyen Robinhood geri adım atmış olsa da, aralarında Bernie Sanders’ın Başkan Yardımcısı Adayı olarak da hatırlayacağımız ABD’li senatör Alex andria Ocasio-Cortes ve Tesla’nın kurucusu Elon Musk’un da olduğu birçok ünlü ismin yanı sıra dünyada ve Türkiye’de birçok uzman da kısıtlamaların bireysel yatırımcıları değil, her krizde servetine milyarlarca dolar ekleyen hedge fonları korumak için atıldığı değerlendirmesinde hemfikir. Social Capital CEO’su Chamath Palihapitiya da CNBC’de sunucuyla bireysel yatırımcıların hakkını savunarak tartışınca Reddit ayaklanmasının önemli kahramanlarından biri oldu. Robinhood hakkında 100 binden fazla olumsuz içeriği kısıtlayan Google’a da sosyal medyada tepkiler var.
“Kısıtlamalar zengin fonları koruyor”
ABD Hazine Bakanlığı’ndan ABD’nin Sermaye Piyasaları Kurumu SEC’e birçok otorite “ralliye kısıtlama getirilmesine” ön ayak olan açıklamalar yaptı. ABD’nin ekonomi yönetiminden sinyali alan birçok yatırım platformu – başta da adını zenginden alıp fakire veren kahramandan alan Robinhood, sadece GameStop’ta değil AMC Entertainment gibi başka hisselerde de görülen bu trendi “müşterileri ve şirketleri korumayı amaçladıkları” iddiasıyla kısıtlama getirdi. Interactive Brokers da kısıtlama adımı atan şirketlerden. Trading212, ETrade ve Ameritrade gibi platformlarda da erişim sorunları yaşandı. Bu işleri daha da karıştırdı çünkü, sosyal medyada organize olan küçük yatırımcılar, bu kısıtlamaları küresel finansal krizden bu yana açığa satış ve kısa pozisyon işlemleriyle milyarlarca dolar kazanan hedge fonları korumak amacıyla atılmış hamleler olarak gördü ve kısıtlama getiren kuruluşları internet platformlarında yerden yere vurarak en azından Robinhood’a geri adım attırdı. Gelişmeler Twitter’da Reddit Ayaklanması anlamına gelen #RedditRebellion gibi etiketlerle Trend Topic oldu.
Sırada gümüş olabilir
GameStop işlemlerini yapan yatırımcıların yakından takip ettiği Wall Street Bets hesabı, Reddit’te bir sonraki favori yatırımının dün iddialarda yüzde 4’ün üzerinde yükselen gümüş olabileceğini, spekülatif pozisyonlarla 25 dolar civarında olan gümüşün aslında 1000 dolar düzeyinde olması gerektiğini öne sürerek, bireyleri gümüşe yatırım yapmaya davet etmiş oldu. JPMorgan gibi dev finans kuruluşlarının gümüşteki spekülasyon işlemleri nedeniyle dava edilmesi ancak cüzi cezalarla anlaşmaya gitmesi, Reddit kullanıcılarının bu iddialarını destekleyen unsurlar olarak gösterildi.
Türkiye’de de fiyat hareketini etkiliyorlar
Analistler ABD’de tarihte iş görülmemiş şeyler olduğunu ve bunun küçük yatırımcının devrimi diye lanse edildiğini belirterek konunun tam olarak öyle olmadığını dile getirdi. DÜNYA’ya konuşan bir analist, “Arka planında başka şeyler de var. Bunlardan bir tanesi Elon Musk gibi üç beş önemli fi gürün harekete destek olması. Küçük yatırımcılar bir araya geldi büyük yatırımcıları alaşağı ettiler tam doğru değil” dedi. Türkiye’de bu tarz olayların yaşanıp yaşanamayacağına ilişkin ise analist şunları söyledi: “Aslında oldu RTA Laboratuvarları davasında küçük yatırımcılar sektörden iki kişinin yayında yaptıkları yorum üzerinden zor durumda kaldı. Küçük yatırımcılar Türkiye’de Telegram gibi kanallar üzerinden örgütlenip aslında büyük kurumsal yatırımcıların çok girmediği tahtalarda bu tarz işlemleri yapıyorlar. Bu tahtalarda hacim arttıkça artık robotlar da bu tahtalara gelmeye başladılar. Örneğin son 1 -2 haftada işlem hacmindeki ilk sıradaki şirketlerde ciddi bir değişim var. Peki Türkiye’de küçük yatırımcı robotları alt eder mi? Zor aslında, Gamestop’taki ana hikaye açığa satış yakalamış olmaları, büyük fonları alış tarafında mecbur bırakmış olmaları. Bizde bu şekilde açığa satış olmadığı için çok fazla bir şey olacağını sanmıyorum ama öyle veya böyle fiyat hareketini etkileyecekler.”
Fonların planlarını nasıl bozdular?
COVID-19 pandemisi nedeniyle 450 mağazasını kapatacağını duyuran oyun konsolları satan perakende zincir GameStop, hedge fonların açığa satış yaptığı hisseler arasındaydı. Yani hedge fonlar bu hisselerin düşeceği öngörüsündeydi. Ancak genelde hedge fonlar kısa pozisyon alıp veya açığa satış yapıp hisse fiyatlarını daha da düşürür, sonrasında ucuzdan hisse alıp spekülatif bir hikaye ile hisselerin fiyatını yükseltir ve milyarlarca dolar kâr ederdi. GameStop hikayesinde açığa pozisyonlanan hisseler, bireylerin işlemleriyle ralli yapınca, hedge fonların bu planları bozuldu. Pozisyonlarını kapamak zorunda olan fonlar yüksek fiyatlardan alım yapmak zorunda kalarak ralliyi daha da körüklemek zorunda kaldı ve aralarında Melvin Capital ve Citron Research’ün de olduğu birçok fon milyarlarca dolar zarar etti.
