ABD Hazine Bakanı Janet Yellen dün New York’ta ünlü Council on Foreign Relations’ta (CFR) yaptığı ve büyük ölçüde eski Başkan Donald Trump’ın iç büyümeyi artıracağını iddia ettiği gümrük vergisi planına yönelik bir konuşmada, “kapsamlı, hedefsiz tarifeleri” “son derece yanlış yönlendirilmiş” olarak kınadı.
Trump, Çin’den gelen tüm mallar için %60 gümrük vergisi ve diğer tüm ithalatlar için %10 ila %20 arasında bir genel vergi uygulamaktan bahsediyor.
Son olarak eski başkan çarşamba günü gümrük tarifelerini “dünyanın en güzel kelimesi” olarak nitelendirdi ve bunların ABD’nin imalat sanayisinde büyümeyi tetikleyeceğini savundu.
Trump’un önerisini eleştirenler, gümrük tarifeleri kaynaklı ekstra masrafların daha yüksek fiyatlar yoluyla tüketicilere aktarılacağını ve bunun da enflasyonu artıracağını öne sürüyorlar.
Yellen, Trump’ın önerdiği gibi ABD ekonomisinin etrafına “duvar örmenin” son derece yanlış olacağını, Amerikalı tüketiciler için fiyatları yükselteceğini ve ABD şirketlerini daha az rekabetçi hale getireceğini savundu.
Yellen, ABD’nin kendi iktisadi ve ulusal güvenlik çıkarlarını ilerletmek için geçmişteki tek taraflı eylemlere geri dönmeyi göze alamayacağını söyledi.
Yellen, Hazine tarafından yayınlanan CFR konuşmasında, “Amerika’yı hem dostlarına hem de rakiplerine yüksek gümrük vergileri uygulayarak ya da en yakın müttefiklerimize bile ticari ortak muamelesi yaparak dışlama çağrıları son derece yanlıştır,” dedi.
Kapsamlı ve hedefsiz gümrük vergilerinin Amerikalı aileler için fiyatları yükselteceğini ve Amerikan işletmelerini daha az rekabetçi hale getireceğini savunan bakan, Trump’ın başkanlığı döneminde olduğu gibi dış ve ekonomi politikasına yönelik “tek başına hareket etme” yaklaşımının, bugün ABD’nin ekonomik ve ulusal güvenlik çıkarlarını ilerletmeyi neredeyse imkansız hale getireceğini söyledi.
Çin’e karşı ihtiyatlı tutum çağrısı
Yellen, Çin ile daha sağlıklı bir ekonomik ilişki kurulması gerektiğini vurguladı fakat Pekin ile bağların kesilmesine karşı çıktı.
Bakan, “Çin ile ticaret ve yatırım Amerikan firmalarına ve çalışanlarına önemli kazanımlar sağlayabilir ve bu kazanımlar korunmalıdır,” dedi. Bununla birlikte Yellen, “aynı zamanda eşit bir oyun alanına dayalı sağlıklı bir ekonomik ilişkiye” de sahip olmak istediklerini kaydetti.
Çin’de pazara erişimin önündeki engellerin ve adil olmayan iş uygulamalarının Amerikan firmaları, çalışanları ve Çin’de faaliyet göstermek isteyen yabancı işletmeler için zorluklara neden olduğunu ileri süren Yellen, bu politikaların kritik sektörlerde “aşırı endüstriyel kapasiteyi” körüklediğini, Amerikan firmalarının yaşayabilirliğini tehdit ettiğini ve yabancı üreticileri Çin tedarik zincirlerine bağımlı tuttuğunu sözlerine ekledi.
Yellen ayrıca Başkan Joe Biden’ın elektrikli araçlar, yarı iletkenler ve güneş pilleri gibi stratejik Çin ithalatına yönelik yüksek gümrük vergisi artışlarını savundu ve ABD’nin müttefiklerinin de benzer adımlar attığını ve atmayı düşündüğünü sözlerine ekledi.
Yellen, “Bu artan uluslararası fikir birliği, Çin’e, uygulamalarını değiştirmesi gerektiğinin güçlü bir göstergesidir,” dedi.