ABD Ticaret Bakanlığı’nın yayınladığı verilere göre Amerika’da tüketici harcamaları Nisan ayında beklenenden daha çok arttı. Hanehalkları daha fazla ürün ve hizmet satın alırken enflasyondaki artışın da yavaşladığı gözlemlendi. Bu durum, resesyon korkularının hakim olduğu bu dönemde ikinci çeyrekte ekonomik büyümenin temelini oluşturabilir.
Bakanlığın bugün açıkladığı ve ticaret açığının Nisan ayında azaldığına ilişkin bir başka rapor da ekonominin yakın gelecekteki görünümünün iyileşmesi olarak algılandı. Birinci çeyrekteki rekor ticaret açığı, ekonomik büyümenin daralmasına neden olmuştu.
Mali piyasalar araştırma kuruluşu FWDBONDS’dan baş ekonomist Christopher Rupkey, “Ekonomi her zaman küçük faaliyetlerle de işleyebilir ama şu anda tüketiciler büyük miktarda harcamalar yapıyor ve resesyon rüzgarlarının önünde duruyor” diyor.
Amerikan ekonomik faaliyetlerinin üçte ikisinden fazlasını oluşturan tüketici harcamaları, geçen ay binde 9 oranında arttı.
Tüketiciler en çok yeni motorlu araçlar, giyim, mobilya, spor malzemeleri ve ev eşyası satın aldı. Ürünlere olan talep yüksek seyretmeye devam ederken hizmete olan talep ve harcamaların da arttığı gözleniyor. Tüketiciler ayrıca restoran, seyahat, konut ve su, elektrik ve doğalgaz gibi hizmetlere de daha fazla para harcadı.
Tüketici harcamaları, halkın sahip olduğu büyük miktardaki tasarruflar ve maaş artışlarıyla destekleniyor. Öte yandan Amerika’da Mart ayı sonu itibarıyla doldurulmayı bekleyen 11 buçuk milyon pozisyon açığı bulunuyor.
Yüksek enflasyonu kontrol altına almaya ve hedef oran olan yüzde 2’ye çekmeye çalışan Amerika Merkez Bankası’nın (FED) para politikalarına ilişkin şahin tavrı, ekonomik resesyona girileceği korkularını körükledi. Buna bağlı olarak menkul kıymetler satışları, hazine bonosu getirileri ve doların değeri arttı.
Ekonomik gerileme korkuları Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş ve Çin’in uyguladığı sıfır COVID politikasının tedarik zincirlerinde yol açtığı aksaklıklar nedeniyle de yükseldi.
Mart ayından bu yana politika faizini 75 baz puan arttıran FED’in Haziran ve Temmuz aylarındaki toplantılarında da gecelik faiz oranını yarımşar puan arttırması bekleniyor.
Ticaret açığı azaldı
Amerikan ekonomisi Ocak-Mart çeyreğinde yüzde 1,5 oranında daraldı. Rekor ticaret açığı ve envanter birikiminin 2021’in dördüncü çeyreğine kıyasla daha yavaş olması, bu daralmada rol oynayan etkenler arasında.
Ancak ticaretin ikinci çeyrekte gayrisafi yurtiçi hasıla üzerinde olumsuz etkisi olması beklenmiyor. Amerikan Ticaret Bakanlığı’nın Cuma günü açıkladığı ikinci raporda, ürün ticareti açığının Nisan ayında yüzde 15,9 oranında azalarak 105 milyar 900 milyon dolara gerilediği bildiriliyor. Bu azalma, ithalatta yüzde 5’lik gerilemeyi de yansıtıyor. İthalatın azalması gayrisafi milli hasıla rakamlarına olumlu yansısa da tüketici harcamalarında ve şirket yatırımlarında yavaşlamaya işaret edebilir.
Hem sermaye hem de tüketici ürünü ithalatında düşüş gözlenirken motorlu araç ithalatının arttığı görülüyor. Ürün ihracatı yüzde 3,1 artarken bunda en büyük payın gıda ürünleri olduğu kaydediliyor.
Öte yandan Amerika’da enflasyon, Nisan ayında da artmaya devam etmesine rağmen artış hızı, daha önceki aylar kadar fazla değildi. Kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi binde 2 oranında arttı. Bu oran, 2020 yılı Kasım ayından bu yana kaydedilen en küçük kazanım oldu. Endeks, Mart ayındaysa binde 9 yükselmişti.
Nisan ayına kadarki son 12 aydaysa kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi yüzde 6,3 oranında arttı. Endeks, Mart’ta yüzde 6,6 artmıştı.
Çalkantılı seyreden gıda ve enerji bileşenleri hariç tutulduğunda, kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi binde 3 yükseldi. Endeks, son üç aydır art arda aynı oranda yükseliş gösterdi. Çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksiyse Nisan’da yıldan yıla yüzde 4,9 arttı. Bu, Aralık ayından bu yana kaydedilen en düşük orandı.
Nisan, yıllık çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksinde görülen artış hızının azaldığı ikinci ay oldu. Enflasyonun bu ölçütü, ekonomistlerin ve siyasetçilerin en çok takip ettiği ölçüt olarak kabul ediliyor.
