Eski CIA analisti Michael DiMino, pazartesi günü ABD’nin Orta Doğu’dan sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı olarak yemin etti.
DiMino, kendisini “gerçekçilik ve itidal merkezi” olarak tanımlayan ve liberter Koch kardeşlerin parasıyla kurulan Washington’daki düşünce kuruluşu Defense Priorities’de görev yaptığı dönemde, ABD’nin İsrail gibi ortaklarıyla ilişkileri de dahil olmak üzere Orta Doğu’daki taahhütleri konusunda kuşkularını dile getiriyordu.
Yeni bakan yardımcısı, Biden yönetimini Gazze’ye daha fazla yardım ulaştırması için İsrail’e “baskı yapmaya” çağırmıştı.
Michael DiMino ayrıca ABD’nin Orta doğu’da “hayati ya da varoluşsal” çıkarları olmadığına inanıyor ve ABD askerlerinin Irak ve Suriye’den çekilmesi için “offshore dengeleme” politikasını destekliyor.
Yeni yetkilinin şubat ayında verdiği bir webinarda söylediğine göre, Washington’un bölgedeki iki çıkarı doğal kaynaklar ve “abartıldığını” söylediği “terör” tehdidiyle mücadele.
ABD’nin Irak ve Suriye’deki askeri varlığına ilişkin olarak ise, “Biz gerçekten İran’a karşı koymak için oradayız ve bu da İsrailliler ve Suudilerin buyruğuyla gerçekleşiyor,” demişti.
‘Offshore dengeleme’: ABD’nin ‘çok kutupluluğa’ uyum stratejisi
“Offshore dengeleme”, uluslararası ilişkilerin birçok süper güç tarafından domine edildiği “çok kutupluluğu” bir tehditten ziyade bir fırsat olarak gören uluslararası ilişkiler terimi.
Offshore dengelemesini savunanlar, 21. yüzyılın başlarında ABD örneğinde, dünyanın tek süper gücü olarak ABD hegemonyasını sürdürme girişimlerinin diğer devletlerin ABD’ye karşı birleşmesine ve nihayetinde göreli gücünü azaltmasına yol açacağına inanıyorlar.
Bu görüşe göre, ABD yeni büyük güçlerin yükselişini durduramayacağı için, bölgesel güç dengelerini koruma ve sorunları bastırma sorumluluğunu başkalarının üstleneceği bir “yük kaydırma stratejisine” yönelmeli.
Çok kutuplu bir dünyada işbirliğini teşvik etmek için büyük güçler “etki alanlarını “belirleyecek , yani dünyayı paylaşacak ve bu bölgelere müdahale etmeyeceklerini taahhüt edeceklerdi.
John J. Mearsheimer ve Stephen M. Walt, 2016 yılında Foreign Affairs için kaleme aldıkları bir makalede, bu anlayışı şöyle özetliyorlardı:
“Washington, ‘offshore dengeleme’ stratejisi izleyerek diğer toplumları yeniden şekillendirmeye yönelik hırslı çabalardan vazgeçecek ve gerçekten önemli olan şeylere odaklanacaktır: ABD’nin Batı Yarımküre’deki hakimiyetini korumak ve Avrupa, Kuzeydoğu Asya ve Basra Körfezindeki potansiyel hegemonlara karşı koymak. ABD dünyaya polislik yapmak yerine, diğer ülkeleri yükselen güçleri kontrol etmede liderlik yapmaya teşvik edecek ve sadece gerektiğinde müdahale edecektir. Bu, ABD’nin dünyanın tek süper gücü olma konumunu terk etmesi ya da ‘Amerika Kalesi’ne çekilmesi anlamına gelmemektedir. Aksine, ABD’nin gücünü koruyarak, offshore dengeleme ABD’nin üstünlüğünü gelecekte de koruyacak ve yurtiçinde özgürlüğü güvence altına alacaktır.”
DiMino, “Ben kesinlikle offshore dengeleme noktasına yaklaşmaktan, ABD’nin bölgedeki güvenlik taahhütlerini azaltmaktan yanayım. Askerleri çekmek bunu yapmanın bir yoludur,” demişti.
DiMino, ‘agresif taraf’ın İran değil İsrail olduğunu savunmuştu
DiMino, çoğu ilk olarak Jewish Insider tarafından haberleştirilen yorumlarında zaman zaman İsrail’in bölgede daha agresif taraf olduğunu, İran’ın ise “oldukça ılımlı” davrandığını öne sürmüştü.
Ekim ayında İran’ın İsrail’e yönelik balistik füze misillemesinin ardından, Tel Aviv’in “sahadaki gerçekleri ellerinden geldiğince değiştirmeye çalıştığını”, İranlıların ise “kendilerini tutmaya çalışacaklarını” söyledi.
Ocak 2024’te Koch destekli bir başka düşünce kuruluşu olan Quincy Institute for Responsible Statecraft’ın kendi adını taşıyan yayını için yazan DeMino, ABD’nin Gazze’ye daha fazla yardım sağlayarak Yemen’deki Husilerle diplomatik yollardan ilişki kurması gerektiğini söylemişti.
DeMino, “Bu aynı zamanda Gazze’ye daha fazla yardım girmesine izin vermesi için İsrail hükümeti üzerinde diplomatik baskının artırılmasını da gerektirecektir ki Biden yönetimi bu adımı atmaya yanaşmıyor,” diye yazmıştı.
Kasım 2023’te DiMino, Hamas’ın herhangi bir çatışma sonrası senaryoda Gazze Şeridinde yönetime devam etmesini beklediğini yazıyordu.
DiMino, “Gazze’nin statükosu altında Hamas’a uygulanabilir bir alternatif hayal etmek zor ve yıkıntılarından benzer şekilde radikal bir şeyin büyümesi muhtemel,” demişti.
DeMino Pentagon’da, Trump’ın politikadan sorumlu savunma bakanı olarak atadığı Elbridge Colby’ye bağlı olarak çalışacak. Trump’ın ilk döneminde Savunma Bakanlığında görev yapan Colby, ABD’nin İsrail’i güçlendirmesini fakat önceliklerini Hint-Pasifik bölgesine kaydırması gerektiğini savunuyor.
Witkoff’tan Katar’a övgü
Öte yandan ABD’nin Orta Doğu özel temsilcisi Steve Witkoff’a çarşamba günü Fox News’e verdiği mülakatta, Hamas sözcüsünün İsrail ve Hamas arasındaki rehineler karşılığında ateşkes anlaşmasının ardından Filistinli örgütün “Amerika ile diyaloga ve her konuda anlaşmaya hazır olduğu” yönündeki iddiası soruldu.
Witkoff, “Eğer doğruysa bence bu iyi bir şey,” cevabını verdi.
Trump’ın kişisel dostu da olan milyarder emlak yatırımcısı Witkoff, iş anlaşmaları yaptığı Katar’ı ve Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdulrahman es-Sani’yi de müzakerelerdeki rollerinden dolayı övdü.
“Katar bu konuda son derece yardımcı oldu,” diyen Witkoff, Şeyh Muhammed’in ‘Hamas ile iletişim becerilerinin burada vazgeçilmez olduğunu’ sözlerine ekledi.
