Afganistan’da Amerikan asker sayısının azalması ve perde arkası

Amerika Savunma Bakan Vekili Christopher Miller bu kararın iki gün sonra görev süresi dolacak olan Donald Trump’ın başkanlık kararı ile alındığını belirtti.
Beyaz Saray’ın bu kararı hakkına birkaç konuya değinilebilir.
Birincisi, iki gün sonra başkanlık dönemi sona erecek olan Trump’ın ardından başkanlık görevi başlayacak olan Joe Biden’in bu karar ve dış siyasetteki diğer kararların değişebileceği muhtemeldir.
İkincisi, Amerikan terörist güçlerinin Afganistan ve Irak’tan çekilmesi ise her iki ülke halkının talebidir. Tabi ki Amerikalılar da 20 yıllık Afganistan işgali ve kendilerine yönelik eleştiriler nedeni ile işgal güçlerini azaltmaya istekli görünüyorlardı. Fakat bu arada Trump’ın bazı yakınları ve danışmanları da Pentagon’un Afganistan ile ilgili stratejisine müdahale ederek Amerikan ordusu terörist güçlerinin yerine iki özel güvenlik güçlerini yerleştirmeye çalışıyorlar.  
Üçüncüsü, Amerika’nın Afganistan’da işgal güçlerini azaltma konusu, Washington’da siyasi ve askeri kanatları arasında görüş ayrılığını derinleştirmeye ilaveten NATO üyelerinin canını sıkmış görünüyor. Bazı NATO üyeleri Amerikan terörist güçlerinin kendileri ile koordinasyon yapılmadan çekilmesine karşı çıkarken, genel sekreteri de NATO güçlerinin gerektiği zamana kadar Afganistan’da kalacağını duyurdu.
Dördüncüsü de Amerika haber çevreleri, Beyaz Saray kararını, Taliban ile varılan anlaşma maddeleri uyarınca alındığını belirtiyorlar. Bilindiği üzere Katar’ın başkenti Doha’da yaklaşık bir hafta önce başlayan ikinci tur barış müzakereleri hakkında yapılan bazı tahminler müzakerelerin durduğu yönünde. 
Fakat Doha’da yapılan barış görüşmeleri konusundaki umutlar ve şüpheler bir yana, son aylarda Taliban’ın Afganistan’daki askeri hareketleri, şiddet olayları ve güdümlü terör saldırıları önemli oranda artmış bulunuyor.
Gerçi Taliban yapılan saldırılarla ilgisi olmadığını söylemesine rağmen, tüm ölülerin siviller ve siyasi şahsiyetler olduğu üstelik hiçbir yabancı gücün burnu bile kanamadığı görülüyor. 
Trump’ın hangi hedefler ile Afganistan’daki Amerikan askeri güçlerin sayısını azaltma kararı aldığı konusu bir yana, bu kararı kongrenin muhalefetine rağmen aldığı ve bu konunun Amerika’da askeri kanat ve siyasiler arasında büyük ihtilaflara sebep olduğu söylenmelidir.
Şimdi akıllara gelen soru, Afganistan’da Amerikan işgal güçlerinin azalması ile bu ülkede yaşanan şiddet olaylarının yoğunlaşmaması ve tırmanmaması konusunda nasıl bir güvencenin söz konusu olmasıdır. Bu konuda bazı Afgan uzmanlar Taliban’ın “şiddet ve müzakere” yolları ile güç kazanmaya çalıştığını belirtiyorlar. 
Afganistan’ın siyaset uzmanlarından İbrahim Bahis’e göre “Taliban’ın hedefi güç kazanmak ve özel bir hükümet sistemine sahip olmaktır. Tabi ister müzakere veya savaş ile bu hedefe ulaşmanın her birinin kendi bedelleri vardır ve Taliban bunu ödemeye hazırdır. aslında Taliban aynı zamanda hem müzakere ve hem şiddet siyasetini izliyor.”
Tabi ki Biden hükümetinin bu konuda nasıl bir karar alacağı belli değil, fakat Biden seçim rekabetleri sırasında el-Kaide veya diğer terör gruplarının Amerika’ya saldırmamasından emin olmak için az da olsa Afganistan’da askeri güç bulunduracaklarını belirtti. 
Bu bağlamda Biden’in dışişleri bakanı adayı Tony Blinken son zamanlarda Katar anlaşmasına vurgu yaparak, “terörizmin tekrar hayat kazanmaması” ve “Amerika ulusal güvenlik ve çıkarlarını koruma” bağlamında Afganistan’da askeri güç bulundurmak istediklerini duyurdu. Fakat Taliban’ın bu durumun barış anlaşmasını tamamen iptal edeceğini belirtmesini de unutmamak gerekir./