Türkiye’yi Rus S-400 savunma sistemlerinden vazgeçirmek için ABD Kongresi’nin dört üyesinin ABD’den Türkiye’ye silah satışına iki seneye yakın süredir engel olduğu öğrenildi.
ABD merkezli Defense News ve CNN haber sitelerinin haberlerine göre, Kongre’nin dört önemli üyesi tek başlarına veya birlikte hareket ederek, Türkiye üzerinde baskı oluşturmak için ABD’nin Türkiye’ye silah satışlarına engel oldu.
Henüz kaç silah satışının dondurulduğu hakkında bir bilgi bulunmuyor ancak F-16 savaş uçaklarının yenilenmesinin durdurulduğu ve Türkiye’nin Pakistan’a satmak üzere anlaştığı ATAK helikopterlerinin ABD yapımı motorlarına ihracat izinlerinin verilmediği öğrenildi.
Defense News’un Kongre, ABD hükümeti ve ABD’deki savunma endüstrisindeki kaynaklarına dayandırdığı haberine göre silah satışını engelleyen Kongre üyeleri ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Jim Risch, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi üyesi Bob Menendez, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Eliot Engel ve Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Mike McCaul.
Haberde Jim Risch ve Mike McCaul’ün bu iddiayı doğruladığı, Eliot Engel ile Bob Menendez’in konuyla ilgili bir yorumda bulunmadığı aktarıldı.
“Türkiye’ye silah satışını destekleyemem”
Konuyla ilgili olarak Defense News’a konuşan ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Jim Risch, “Türkiye’nin S-400 alması konusunda hem iki siyasi partide hem de Senato ile Temsilciler Meclisi’nde ciddi endişeler mevcut. Bu konuyla ilgili sorunlar hallolmadığı sürece Türkiye’ye silah satışını destekleyemem ve desteklemeyeceğim” dedi.
CNN’e konuşan Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Mike McCaul ise, “Türkiye’nin S-400 alması kabul edilemez ve bu durum, NATO’nun Rusya’nın saldırganlığını engelleme görevine zarar veriyor. ABD hükümeti, Türkiye’nin bu hareketine karşı kanunen uygulanması gereken yaptırımları yerine getirmelidir. Türkiye, iki ülke arasındaki güvenlik ilişkileri kapsamında ABD’nin güvenini canlandırmak için bu istikrar bozucu hareketten vazgeçmelidir” diye konuştu.
Donald Trump liderliğindeki ABD yönetimi, Rus ordusuyla iş yapan ülkelere yaptırım uygulama imkanı veren ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası’na (CAATSA) rağmen şimdiye kadar Türkiye’ye yaptırımdan kaçındı.
Ne olmuştu?
Türkiye’nin 2019’da Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini almasıyla Türkiye ile ABD arasındaki ilişkiler gerildi. Türkiye, Suriye’de yaşanan iç savaş nedeniyle ülkenin güneyine yerleştirilmek üzere ABD’den Patriot hava savunma sistemleri satın almak istemiş ancak ABD bu satışa sıcak bakmamıştı. Bunun üzerine Rusya ile görüşmeler yürüten Türkiye, Rusya’dan S-400 satın almış, bu sistemler 2019’da ülkeye gelmişti.
ABD, bir NATO üyesi olan Türkiye’nin güvenlik yapısına Rus yapımı bir sistem entegre edilmesini istemiyor. Bu hareketin, Rusya’nın, NATO’nun ve ABD’nin F-35 savaş uçaklarının güvenlik sistemlerine erişim sağlamasına olanak tanıyacağını, bunun da NATO’nun güvenliğini riske atacağını savunuyor. ABD, Türkiye’nin S-400 almasını engellemek amacıyla ABD ile Türkiye’nin ortak yönettiği F-35 projesinden çıkartmıştı.