ABD yönetimi, Kremlin’le bağlantılı Rus oligarkların yasadışı yollarla elde ettiği yatların ve diğer oyuncakların tespit edilmesine katkıda bulunan muhbirlere 5 milyon dolara varan ödemeler yapmaya hazır. Bu hamle Biden yönetiminin Vladimir Putin’e Ukrayna istilasından sonra başlattığı mali saldırının bir parçası.
Geçen yıl ABD Kongresi tarafından onaylanan ve çarşamba günü resmen açıklanan ödül programı, Hazine Bakanlığı’nın “Rusya Federasyonu hükümetini içeren yolsuzluklarla bağlantılı” varlıkları tespit etmesini sağlayanlara maddi mükafat sunacak.
Elbette bazı şartlar var ve ABD yönetimi her ipucu için milyonlarca dolar ödül vermeyecek.
Varlıkların ABD’de bulunması, sahibinin ABD’li bir kişi veya kurum olması ve Kleptokrasi Varlık Geri Kazanım Ödülleri Programı’na sağlanan bilgiler bir tür ganimetin kısıtlanmasına, ele geçirilmesine ya da kullanım hakkının kaybedilmesine yol açmalı.
Yasadışı yollarla elde edilen varlıklar arasında jet veya yat gibi fiziksel varlıkların yanı sıra mali varlıklar da program kapsamında yer alabiliyor.
Ödemeyle ilgili nihai kararlar vaka bazında alınacak ve Hazine Bakanı Janet Yellen tarafından onaylanacak.
Bağımsız bir avukat ve kara para aklamayla mücadele uzmanı olan Ross Delston, program hakkında haber yapan VICE’a konuşurken, bunun bir sorun olabileceğini söyledi. Ödül programının teşvikleri açık ve ikna edici değilse, bilgi sahibi olanlar bu olağanüstü zengin ve güçlü iş adamlarını karşılarına almaya istekli olmayabilir.
Delston “Kişileri kendilerini hukuki sorumluluğa, hatta daha sonra yanlış ülkeyi ziyaret ederlerse cezai sorumluluğa tabi tutabilecek bir adım atmaya motive etmek için gerçek teşviklerin olması, teşviklerin şeffaf ve hızlı bir şekilde sağlanması gerekir” diye açıkladı.
Ödüller yıllar süren incelemeden ve dava açıldıktan sonra verilemez.
Avrupa ülkeleri, kovuşturmayla bağlantılı olduğuna inanılan benzer mal varlıklarına yönelik katı kurallar uygulamaya çoktan başladı.
The Verge’ün analizine göre, Rosneft’in CEO’su İgor Seçin’in yatlarının yanı sıra eski KGB görevlisi ve Rostec şefi Sergey Çemezov, eski KGB ajanı Vladimir Strzhalkovsky, sanayici Alişer Usmanov ve gübre sektörü devi Andrey Melniçenko’nun yatları sırasıyla Fransa, İspanya, Norveç, Almanya ve İtalya’da ele geçirildi veya mahsur kaldı.