ABD’deki Rus diplomatik temsilcilerindeki bazı çalışanların ülkeden ayrılamadığını belirten Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vasiliy Nebenzya, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Washington’a karşı tahkim süreci başlatılması yönündeki talebini BM Genel Sekreterliği’ne sunduğunu açıkladı.
Rossiya 24 televizyonuna demeç veren Nebenzya, Rusya’nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilciliği’nin ABD’nin baskısını hissettiğini ve mevcut çalışanların vizelerinin uzatılması gibi ciddi vize sorunları yaşadıklarını anlattı.
‘Çalışanımız cenazeye giderse buraya geri dönemez, zira vize alamaz’
Vize süresi dolan çalışanların ciddi insani gerekçeler bulunsa bile ABD‘den ayrılamadığının altını çizen Nebenzya, “Mesela, akrabaların, yakınların hayatını kaybetmesi. Eğer çalışanımız cenazeye giderse buraya geri dönemez, zira vize alamaz” dedi.
Rusya Daimi Temsilciliği’nin ABD misyonuyla doğrudan iletişim kurmaya çalıştığını ve bazı sorunlara çözüm bulunduğunu kaydeden Nebenzya, ancak bunun vize sorunlarının sistemli bir şekilde çözüldüğünü söylemek için yeterli olmayacağını belirtti.
‘Lavrov’un mesajını Guterres’e ilettim’
Kısa süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres‘i ziyaret ettiğini ve Lavrov’un bu sorunları listelediği mesajını kendisine ilettiğini anlatan Nebenzya, Lavrov’un 1947 tarihli anlaşmaların garantörü olarak Guterres’ten BM misyonunun çalışması için gereken koşulları sağlamakla yükümlü olan ABD hükümetinin eylemlerinin ele alınması için tahkim prosedürünü başlatmasını talep ettiğini vurguladı.
‘ABD, BMGK’daki ülkelere oy için baskı yapıyor’
Bu arada Nebenzya, ABD’nin BM Güvenlik Konseyi’ndeki (BMGK) ülkelere oy konusunda baskı yaptığını söyledi.
Nebenzya, “ABD’li partnerlerimizin, BMGK’daki daimi olmayan ülkelere Washington’un ihtiyaç duyduğu şekilde oy kullanmaları için çok büyük bir baskı yaptığı bir sır değil” dedi.
Nebenzya, Rusya, Çin ve Hindistan gibi ülkelere baskı yapılmasının imkansız olduğunu da vurguladı.
Diplomatik kriz, Obama’nın giderayak 35 Rus diplomatı sınır dışı etmesiyle başlamıştı
Moskova ve Washington arasındaki diplomatik kriz, Aralık 2016’ya uzanıyor. O dönemde görev süresinin sonunda bulunan eski ABD Başkanı Barack Obama’nın aldığı kararla, diplomatik ihlallerde bulunduğu iddiasıyla 35 Rus diplomat sınır dışı edilmiş, Rusya’ya ait iki diplomatik mülke el koyulmuştu.
Rusya da buna cevaben ABD’den Rusya’daki diplomatik çalışanlarının sayısını 755 azaltarak 455’e düşürmesini, ABD’nin Moskova Büyükelçiliği’ndeki personel sayısını Rusya’nın Washington Büyükelçiliği’ndeki personel sayısına eşitlemesini istemişti.
Aralık 2020’de ABD Dışişleri Bakanlığı, Vladivostok konsolosluğunu kapatma ve Yekaterinburg konsolosluğundaki çalışmaları geçici olarak durdurma kararı alındığını açıklamıştı.
Nisan 2021’de ABD, 10 Rus diplomatın sınır dışı edilmesini de içeren yeni yaptırımlar açıklamıştı.
Moskova’nın Washington’a verdiği yanıtta 10 Amerikalı diplomatın Rusya’dan sınır dışı edilmesine karar verilirken, aralarında ABD Adalet Bakanı Merrick Garland, FBI Direktörü Christopher Wray ve Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines’in de yer aldığı üst düzey Amerikalı yetkililerin ülkeye girişi yasaklanmıştı.
Son olarak Rusya, ABD’nin hasım ülkeler listesinde yer aldığını açıklamıştı. Buna göre ABD’nin Moskova Büyükelçiliği’nin diplomatik temsilcilikte Rusya topraklarında bulunan özel kişileri çalıştırma hakkı elinden tamamen alınırken Çekya’ya ise, Rusya’da yaşayan sadece 19 özel kişiyle iş sözleşmesi imzalama hakkı tanınmıştı.
Daha önce diplomatlara vize verme işlemlerini iyice yavaşlatan ABD’nin Rusya Büyükelçiliği, 1 Ağustos 2021’den itibaren 455 personel yerine sadece 120 diplomatla çalışmalarına devam etme kararı alarak konsolosluk işlerini daha da yavaşlatmıştı.
Mayıs 2021’de İzlanda’nın başkenti Reykjavik’te ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’la ilk kez bir araya gelen Lavrov, diplomatik temsilciliklerle ilgili kısır döngünün eski ABD Başkanı Barack Obama’nın görev süresinin sonunda Rusya’nın ABD’deki diplomatik mülklerine el koyması ve Rus diplomatları aileleriyle birlikte kaba bir şekilde sınır dışı etmesiyle başladığını anımsatarak “Uzun süre sabrettik ve Başkan Donald Trump yönetiminin bu kararları revize edeceğini düşündük, ancak bu gerçekleşmedi. Aksine 2017’de ABD, Rusya karşıtı, anti-diplomatik yeni kararlar aldı ve biz de yanıt vermek zorunda kaldık. Bu zincirleme tepki, bence kimseye yaramıyor ve bugün ABD’li meslektaşlarımda da aynı duyguyu hissettim. Blinken’la iki ülkenin liderlerine ABD ve Rusya’daki diplomatik temsilciliklerin çalışmasıyla ilgili öneriler hazırlamayı kararlaştırdık” ifadelerini kullanmıştı.
