İsveç’in başkenti Stockholm’de WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye iade edilmemesi için protesto gerçekleştirildi.
Julian Assange Destek Komitesince Segeltorg Meydanı’nda yapılan gösteride, Assange’ın ABD’ye iadesinin durdurulması ve Londra’da yattığı hapishaneden çıkarılması istendi.
Göstericiler, “Assange’a özgürlük”, “Assange yürekli, Snowden ise süper kahraman”, “Gazetecilik suç değildir” yazılı pankartlar taşıyarak, ABD aleyhinde sloganlar attı.
Grup adına yapılan basın açıklamasında, Assange yerine savaş suçlusu olarak ABD ve İngiltere’nin yargılanması gerektiği ifade edildi.
Açıklamada, İngiltere’de bir ceza mahkemesinin Assange’ın ABD’ye iade edilmesine karar verdiği ve bu kararın da İçişleri Bakanı tarafından imzalandığı hatırlatılarak, Yüksek Mahkemenin bu kararı bozması ve Assange’ın serbest bırakılması talep edildi.
Assange’ın dava süreci
Assange’ın kurduğu WikiLeaks, 2010’da aralarında ABD’nin Irak ve Afganistan’da işlediği suçları da delillendiren çok sayıda gizli belgeyi yayımlamıştı.
ABD’nin casuslukla suçladığı ve iadesini istediği Assange, hakkında tecavüz ve cinsel taciz suçlamalarıyla açılan davalar için İsveç’e iadesi gündemdeyken, Haziran 2012’de Ekvador’un Londra Büyükelçiliğine sığınmıştı.
Assange, Ekvador’un Londra Büyükelçiliğinden 11 Nisan 2019’da çıkarılarak gözaltına alınmış ve “kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etmekten” tutuklanarak Londra’daki Belmarsh Hapishanesi’ne konulmuştu.
Mahkeme, Assange’ı bu suçtan 50 hafta hapse mahkum etmişti. 50 haftalık cezasını dolduran Assange’ın iade talebi çerçevesinde tutuklu kalmasına karar verilmişti.
Duruşmaların ardından 4 Ocak 2021’de Assange’ın intihar riskinin yüksek olduğu ve ABD hapishanesinde özel idari önlemlere tabi tutulacağı, özellikle de istihbarat topluluğunun kendisine düşman olması nedeniyle “gerçek bir risk altında” olduğu gerekçesiyle ABD’nin iade talebi reddedilmişti. ABD ise karara itiraz etmişti.
ABD, temyizi kazanabilmek için WikiLeaks kurucusunun yüksek güvenlikli hapishanelerde tutulmayacağı ve hapis cezasını ülkesi Avustralya’da çekebileceği taahhüdünde bulunmuştu.
Savunma ekibi ise CIA’in, Assange’ı Ekvador’un Londra Büyükelçiliğinde saklandığı sırada kaçırma ve öldürme planı yaptığına ilişkin haberleri dayanak göstererek, can güvenliğine vurgu yapmıştı.
Yüksek Mahkeme, 10 Aralık 2021’de verilen teminatları yeterli bularak alt mahkemenin kararını bozmuş ve Assange’ın ABD’ye iade edilebileceğine hükmetmişti. Bunun üzerine Assange’ın savunma ekibi, davayı Yargıtaya taşımak için Yüksek Mahkemeye izin başvurusunda bulunmuştu.
Yargıtay da 14 Mart’ta verdiği kararla Assange’ın ABD’ye iade edilebileceği yönündeki karara itirazını reddetmişti.
20 Nisan’da da Westminster Sulh Ceza Mahkemesi’nin iadeye hükmetmesiyle konu nihai karar için İçişleri Bakanı Priti Patel’in önüne gitmişti.
Bakan Patel, 17 Haziran’da Assange’ın ABD’ye iade edilmesi kararını imzalamıştı, WikiLeaks de karara itiraz edeceğini açıklamıştı.
