İran’dan BM Genel Sekreteri’ne mektup: ABD yönetimi yükümlülüklerinin hiçbirine uymadı

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararnamesinin onaylanmasının 6. yıldönümü dolaysıyla yazdığı mektupta, ABD’nin söz konusu bildiride belirlenen yükümlülüklerinden hiçbirini yerine getirmediğine işaretle, Batılı tarafların yükümlülüklerini çiğnemelerinin BM Sekreterliği’nde tescil edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Bilindiği üzere 13 sene süren yoğun müzakerelerin ardından İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ve Almanya’dan oluşan 5+1 Grubu arasında 14 temmuz 2015 tarihinde nükleer anlaşma imzalandı. Bir hafta sonra da BM Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararnamesiyle nükleer anlaşma onaylanmış oldu. Nükleer anlaşma, Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararnamesi çerçevesinde, yerine getirilmesi gereken iki tarafın karşılıklı yükümlülüklerini belirlemiştir. Ancak ABD’nin eski Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs 2018’de ABD’nin resmen bu çok taraflı anlaşmadan çekildiğini ilan etti.
ABD yönetiminin tavrı, Biden’in başkanlığı döneminde de pek değişmiş değil ve ABD nükleer anlaşma uyarınca kendi yükümlülüklerini yerine getirmenin çok uzağında durmaktadır.
İslam İnkılabı Rehberi Ayetullah Seyid Ali Hamanei, geçtiğimiz hafta, 12. hükümetin cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu üyelerini kabul ettiği görüşmede, Amerikalıların yaptırımları kaldıracaklarından söz ettiklerine rağmen yaptırımları kaldırmadıklarını, ayrıca anlaşmaya daha sonra müzakereye açılacak bazı konuların ilave edilmesini istediklerini ifade etti. Ayetullah Hamenei, onların füze programı ve bölgesel konular hakkında daha sonra müdahalede bulunmaları için anlaşmaya bir cümleyi ilave etmeye çalıştıklarını söyledi.
ABD yönetimi geçen senelerde her daim, uluslararası yükümlülüklerine pek bağlı kalmadığını kanıtlamıştır. Nükleer anlaşmaya yönelik ABD’nin tavrı da aynı şekilde olmuştur.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de son sıralarda yayınladığı 11. raporunda 2231 sayılı kararnamenin uygulanış sürecinden endişe duyduğunu dile getirerek, ABD’den İran’a karşı yaptırımları iptal etmesini ve muafiyetleri uzatmasını istedi.
Viyana’da Uluslararası Örgütlerde Rusya’nın Daimi Temsilcisi Mihail Ulyanov da cuma günü paylaştığı bir tweette, Viyana görüşmelerinde üzerinde mutabık kalınan hedefin nükleer anlaşmanın kendisinin yeniden canlandırılması olduğunu kaydetti.
BM Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararnamesinin onaylanması üzerinden 6 sene geçerken, uluslararası yükümlülüklerin ihlali, endişe verici bir seviyeye ulaşmıştır. Mevcut durumda, ABD’nin İran’ın Donald Trump döneminde uygulanan tüm yaptırımların kaldırılmasına yönelik taleplerine karşı tavrı, Tahran’ın isteklerinin çok uzağında yer almakta.
Aslında Amerikalılar, İran’a yönelik yaptırımları tamamen kaldırmak ve yaptırımların geri getirilmemesi için güvence vermek istemiyorlar. Üstelik yaşanan mevcut sorunların onların mantıksız davranışları, zorbaca talepleri ve tek yanlı yıkıcı siyasetlerinden kaynaklandığını kabullenmek istemiyorlar. 
Viyana’da Uluslararası Örgütlerde İran’ın Daimi Temsilcisi Büyükelçi Kazım Garibabadi bu bağlamda verdiği bir demeçte, Amerikalılar ve Batılıların müzakerelerde belli hedefler peşinde olduğunu, onların hala nükleer anlaşmaya bölgesel konular ve füze programı gibi ilgisi olmayan diğer konulara geçiş için bir köprü olarak gördüklerini kaydetti.
İran’ın BM Genel Sekreteri’ne Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararnamesinin onaylanmasının 6. yılında yazdığı mektup aslında, Tahran’ın nükleer anlaşmayı korumak için iradesini gösteriyor./