Son haftalarda ABD’nin Fars Körfezi ülkelerine yönelik silah satışının durdurulmasına ilişkin çağrılar yükselmiş bulunuyor. Bu bağlamda New York Dış Politika Merkezi çarşamba günü ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo aleyhinde dava açarak, ABD’nin BAE’ye 23 milyar dolar değerindeki modern askeri teçhizat ve silah satışının durdurulmasını istedi. Sözkonusu grup, BAE’ye silah satışına ilişkin anlaşmanın onaylanmasında ABD’nin yasaları ve prosedörlerinin ihlal edildiğini belirterek, mahkemeden Pompeo ve ABD Dışişleri Bakanlığı’nı bu anlaşmayı iptal etmeye zorlayacak bir karar çıkarmasını istedi.
Bu davanın mahkemeye sunulması, ABD’de STK’lar, savaş karşıtı ve insan hakları kuruluşları tarafından Fars Körfezi ülkelerine yönelik silah satışına karşı tepki ve eleştirilerin tırmandığını gösteriyor.
Bundan önce de 29 kuruluş, BAE’ye füze, savaş uçağı ve İHA’nın satışına ilişkin 23 milyar dolarlık anlaşmasına karşı olduklarına dair bir mektup imzalayarak, ABD Kongresi’nde bu anlaşması durdurmasını istemişti. Mektupta, BAE’ye silah satışının sivillerin daha fazla zarar görmesi ve insani krizlerin derinleşmesine yol açacağı bildirildi.
Ancak Beyaz Saray ve Kongre’deki Cumhuriyetçi temsilciler, Birleşik Arap Emirlikleri’ne silah satışını diretiyorlar.
Aralık 2020’de Cumhuriyetçi senatörler, Demokratlar ve bir Cumhuriyetçi senatör tarafından Sena’ya sunulan ve BAE’ye 23 milyar dolar değerinde modern silah satışının durdurulmasını isteyen tasarıya karşı çıkarak, Yemen ve Libya savaşlarında etkin biçimde rol ifa eden BAE’ye silah satışını onayladı. Bu gibi tasarılara Donald Trump’ karşı çıkarak, BAE’ye silah satışını önleyen kararları veto edeceği uyarısında bulunmuştu.
BAE’ye silah satışının durdurulmasını destekleyen uzmanlardan Seth Binder bu bağlamda yaptığı değerlendirmede, BAE’ye silah satışının sonunda durdurulacağını temenni ederek, burada Biden hükümetine bu silahların gönderilmesine karşı çıkan muhtelif kuruluşların olduğuna dair bir mesaj gönderildiğini kaydetti.
BAE’nin Suudi koalisyonu çerçevesinde Yemen savaşındaki varlığının sürmesi ve Yemen halkına karşı insanlık dışı girişimler ve suçlar işlemesinin ardından ABD’de BAE’ye silah satışının durdurulmasına ilişkin çağrılar tırmanmıştır. Buna ilaveten BAE, Libya Ulusal Ordusu komutanı olarak kendini nitelendiren Halife Hafter güçlerine yoğun desteğiyle Libya’daki iç savaşta kilit rol ifa etmiş ve şimdiye kadar, bu çatışmalarda doğrudan askeri varlığıyla, milyonlarca dolar değerinde Libya’ya silah sevketmiştir. BAE, kendini bölgesel bir aktör gibi göstermeye ve petrol ve ticaretten sağladığı paralarla, kendi bölgesel amaçlarına ulaşmaya çalışıyor. BAE’liler’in Donald Trump döneminde, işgal rejimi ile ilişkilerini normalleştirmeye sevkeden gerekçelerden biri, F-35 savaş uçakları dahil ABD’den modern silah alma arzularıdır. Trump yönetimi, ABD’nin sınai-askeri fabrikalarının çıkar ve menfaatleri doğrultusunda BAE ile bu dev silah anlaşmasını hayata geçirmeye çalışsa da, Trump’ın görev süresinin son haftaları da dolmak üzereyken, STK’lar ve insan hakları kuruluşlarının bu anlaşmaya karşı muhalefet ve itirazları tırmandığından Jeo Biden döneminde bu anlaşmanın vizyonu hakkında belirsizlikler ortaya çıkmıştır.
