ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın Afganistan’a dayattığı yol haritası, Taliban için silah bırakması karşılığı iktidar paylaşımı öngörüyor. Geçiş hükümetinin ortağı olacak Taliban, yasalarla anayasayı yapacak organlarda yüzde 50 temsiliyet ve ilk seçimlerde milletvekili kotası alacak.
ABD’de 11 Eylül 2001 saldırılarını düzenleyen Kaide’ye Afganistan’da sığınak sağlayıp ABD’nin 2001 sonundan bugüne devam eden Afganistan işgalini tetiklemiş olan Taliban’a yeni ABD Başkanı Joe Biden tekrar iktidar olma şansı sundu.
Silah bırakması karşılığı
Biden’ın Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın Afganistan’a dayattığı yol haritası, 1996-2001 arası Afganistan’a şeriat yönetimi altında inanılmaz zalimlikle hükmetmiş Taliban için silah bırakması karşılığı iktidar ortaklığı öngörüyor.
1 Mayıs’ta asker çekme mühleti
Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani’ye Taliban’la iktidar paylaşımı anlaşmasına varması için baskı yapan ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Gani ve Afganistan Milli Uzlaşı Yüksek Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah’a gönderdiği mektupta, anlaşmaya varılmazsa Afganistan’da bulunan 2500 ABD askerinin tamamını 1 Mayıs’a kadar çekme tehdidinde bulundu.
Göüşmelere Türkiye’nin evsahipliği gündemde
Trump yönetiminin barış anlaşması imzaladığı, Biden yönetiminin iktidar ortağı yapmaya çalıştığı Taliban, 27 Mart’ta BM himayesinde düzenlenecek Afganistan barış görüşmeleri konferansına hükümet ile birlikte katılacak. Blinken’in bu konferansın Türkiye’nin ev sahipliğinde yapılması isteğini de dile getirdiği mektuba eklediği plan, Afganistan’da büyük tartışma başlattı.
Afgan siyasilere incelemeleri için dağıtılan 8 sayfalık barış planına ulaşan Afgan haber ağı Tolo News, taslakta şiddetin sona ermesi için yol haritası ve gelecekteki hükümetin yapısının yer aldığını aktardı. Planın ana hatları şöyle:
* Barış görüşmeleri sonucunda kurulacak geçiş hükümetinin süresi dolduğunda gelecekteki cumhurbaşkanı halkın oyuyla seçilecek.
* İslam ülkenin resmi dini olacak.
* Tüm etnik ve dini grupların ortak vatanı Afganistan’da her vatandaşa güvenlik sağlanacak.
* Kadınlarla çocukların haklarını da koruyacak yeni anayasa yapılacak.
* Geçiş barış hükümetinin üç ayrı organı olacak.
* Yürütmede cumhurbaşkanının liderliğinde kabine bakanları ve bağımsız kurum direktörleri yer alacak.
* Yasamayı oluşturacak parlamentoda meclis ve senato olacak. Mecliste Taliban temsilcileri de yer alacak, ancak henüz kesin sayı belirlenmedi.
15 üyenin 7’si Taliban olacak
* Yargı, İslami İçtihat İçin Bağımsız Yüksek Şura’yı ve yeni anayasayı hazırlayacak komisyonu da kapsayacak.
* Yüksek Şura’da 15 üye bulunacak, bunun 7’si Taliban temsilcisi olacak, diğer üyeleri hükümet dolduracak, bir üyeyi hükümetin başı atayacak.
* Yüksek Şura toplumsal, kültürel ve diğer güncel meselelerde İslami rehberlik yapacak.
* Anlaşmaya varıldığında geçici Afganistan barış hükümeti kurulacak. Yeni anayasanın kabul edilmesi ve genel seçimlere gidilmesinin ardından, barış hükümeti, yetkisini kalıcı hükümete devredecek. Bunun için bir takvim belirlenecek.
